Nog geen 24 uur nadat negen Israëlische burgers nabij een synagoge in Jeruzalem door een Palestijnse terrorist werden vermoord herdacht de Joodse gemeenschap in Nederland zondag de Sjoa, de nazi-moord op 102.000 van 140.000 Nederlandse Joden.

Hoe pijnlijk kan pijn zijn, hoe lang nog zijn Joden, waar dan ook het doelwit van haat en moord?

Sprekers bij de herdenking in Amsterdam, onder wie de burgemeester van Amsterdam Femke Halsema en Jacques Grishaver, voorzitter van het Auschwitz comité, erkenden ten overstaan van de deelnemers aan de herdenking dat het antisemitisme weer zijn zwarte kop opsteekt en eigenlijk nooit weg is geweest.

De spiegel van de geschiedenis werd de aanwezigen en de kijkers naar de live uitzending van NPO 1 op een bijzondere manier voor gehouden. Ambassadeurs van tal van landen legden bij het monument in het Wertheimpark zoals de gewoonte is plechtig hun kransen.

Dit jaar ontbrak de Russische krans. De Russische krans mocht nú niet prijken naast die van de VS, Duitsland, Frankrijk, België en andere landen. De Russische ambassadeur was wegens de wrede Russische oorlog tegen Oekraïne niet welkom om zijn krans te leggen en medeleven te betuigen met de slachtoffers van het nazi-regime. Ik begrijp die anti-Russische emotie wel. Maar we mogen en kunnen toch niet vergeten dat het duizendjarige nazi-rijk door de mokerslagen van het Rode leger is vernietigd, dat Russische soldaten de eersten waren die in Auschwitz de realiteit van de monstermoord op Joden zagen!

Het heden is toch niet altijd een maatstaf voor het verleden.

Geen enkele spreker tijdens deze plechtige herdenkingsbijeenkomst refereerde aan het Israëlische-Palestijns conflict, alsof dat volkomen los staat van de Joodse tragedie in de jaren 1940-1945.

Waarom zou niemand hebben kunnen of willen zeggen dat de stichting van Israël in 1948 het Joodse volk na die pikzwarte jaren weer hoop gaf?

De Sjoa en Israël zijn naar mijn mening onverbrekelijk met elkaar verbonden. Dat mag toch wel even worden gezegd. Of was het niet gepast Israël te noemen wegens het aanhoudende en escalerende Israëlisch-Palestijns conflict? Ook in de Nederlands-Joodse gemeenschappen staan dikke vraagtekens bij de radicale verrechtsing van Israël. Dat is toch geen reden om Israël in stilte te verstoppen bij zo’n indrukwekkende herdenking?

Ik hoop dat de organisatoren van de herdenking van de Sjoa hierover zullen nadenken.

Ook ik ben een Sjoa-overlevende. Ik heb mijn zielskracht gevonden in Israël. In mijn beleving is het een onlosmakelijk verbonden met het ander.