Benjamin Netanjahoe heeft zich dood geërgerd dat minstens twintigduizend Israëlische Joden bij de jongste algemene verkiezingen op de Verenigde Arabische Partij hebben gestemd. Het gaat zijn verstand te boven dat zij een ‘terroristische partij’ verkozen boven een zionistische partij.
Ook heeft hij niet voorzien dat president Trumps ‘vredesplan van de eeuw’ één van de onderwerpen is geweest die tot de historisch hoge opkomst – 65 procent – van de Israëlische Arabieren heeft geleid. Wakker geschud en verontrust door het in dit vredesplan impliciete idee 300.000 Israëlische Arabieren(in gebied dat grenst aan de Westelijke Jordaanoever) over te hevelen naar de geplande Palestijnse ministaat. Israëlische Arabieren zijn solidair met de Palestijnen maar willen niet in een Palestijnse staat leven. Het Israëlische staatsburgerschap en de realiteit te wonen en werken in een democratie zijn hen te kostbaar.
De Israëlisch Arabische gemeenschap heeft een electorale vuist gemaakt tegen Trump en zijn discipel Netanjahoe in Jeruzalem. Verontwaardiging en woede hebben de lijst van de Verenigde Arabische partij de wind in de zeilen gegeven. Met een zetelwinst van dertien zetels (van twee naar vijftien) in de Knesset kan de Verenigde Arabische Partij de vorming van een rechts-zionistische regering onder Benjamin Netanjahoe blokkeren.
Toen de exitpoll bekend werd, juichte Bibi. “We hebben gewonnen. Likoed is de grootste partij.” Toen de definitieve uitslag bekend werd, bleek dat Likoed en de extreem zionistische en religieuze partijen drie zetels tekort kwamen om een regeringscoalitie te kunnen vormen. Geen 61 van de 120 Knesset-zetels dus. Dat kan het draaipunt in de Israëlische politiek zijn. Ondanks het teleurstellende resultaat van de partij Blauw-Wit, die niet verder kwam dan 33 zetels, zou Benny Gantz toch premier kunnen worden en kan er een einde komen aan het tijdperk Netanjahoe.
Maar dan moeten Gantz en leden van zijn partij hun verontschuldigingen aanbieden aan de Verenigde Arabische Partij wegens hun discriminerende en beledigende gedrag. Politici van Blauw-Wit sloten die partij tijdens de verkiezingsstrijd uit vrees voor een reactie van Joodse kiezers namelijk uit als coalitiepartner, net als Likoed trouwens.
Ik maak uit de reacties in Israël op dat deze hindernis, een politieke blunder eigenlijk, wel kan worden genomen, omdat de afkeer van de Verenigde Arabische Partij voor Netanjahoe groter is dan die voor Gantz. Misschien ook wel omdat Gantz achter de schermen open stond voor het beantwoorden van de noden in de Arabische gemeenschap.
Als Gantz de Arabische partij als gedoogpartij aanvaardt en Avigdor Lieberman van de Israël Béténoe die bittere pil kan slikken, kan Israël met een kleine parlementaire meerderheid een nieuwe weg inslaan.
Het electorale succes van de Verenigde Arabische Partij weerspiegelt ook de wil van de Arabische stemmers op voet van gelijkwaardigheid te integreren in de Israëlische samenleving.
Dat proces is in de diepte van de samenleving al jarenlang gaande, maar is nu door de sterkere politieke bewustwording in het middelpunt van de publieke discussie gekomen. Bij het schrijven van deze regels luister ik naar een nieuwsprogramma van Radio Israël waarin uitvoerig bij de ‘Arabische revolutie’ wordt stilgestaan.
Dat ‘nieuwe’ blijkt ook uit de verkiezing van vier Arabische vrouwen op de Arabische lijst; een aanwijzing dat de emancipatie van de Arabische vrouw in de Arabische gemeenschap doorzet.
Uit ervaring en observatie weet ik dat de Israëlische Arabieren in vrijwel alle lagen van de Israëlische samenleving doordringen, maar zijn uitgesloten van de dienstplicht en daarmee samenhangende industriële en civiele activiteiten. Jaren geleden sprak ik met een Arabische architecte in Ramle, die een synagoge bouwde voor de Joodse gemeenschap daar.
Ik ben niet verbaasd over de ‘uitbraak’ van de Arabische stem. Het kon niet uitblijven maar dankzij Trump en Netanjahoe wordt die stem luider dan ooit gehoord.
