Nooit eerder in cartoons in de Israëlische media heb ik zo vaak druppeltjes van angstzweet op het gezicht van premier Benjamin Netanjahoe gezien. Ik begrijp hem wel. Hij weet niet uit welke hoek de wind van de Amerikaanse president Donald Trump zal waaien tijdens zijn bezoek aan Israël begin volgende week. Zelfs voor Netanjahoe, met zijn vingers in de Amerikaanse politiek, is deze ‘deal maker’ een raadselachtige, onberekenbare figuur. Het ontslag van de directeur van de FBI door Trump, een daad zonder precedent in Washington, heeft voor Netanjahoe nogmaals de onberekenbaarheid en impulsiviteit van zijn Amerikaanse gast bevestigd.
Ik heb het al eerder geschreven: Trump wil een ‘deal’ tussen Israël en de Palestijnen. Hij heeft er tijdens zijn verkiezingscampagne én daarna geen geheim van gemaakt dat een ‘deal’ tussen Israël en de Palestijnen voor hem een obsessieve prioriteit is. Netanjahoe wordt zelfs door politici uit de Likoed gewaarschuwd geen spelletjes met Trump te spelen. Ontslaan kan hij Netanjahoe niet, maar wel kan hij Israël in een onmogelijke internationale situatie plaatsen.
Ik denk dat ik begin te doorgronden wat Trump in zijn diplomatieke bagage heeft. Er zijn twee persoonlijkheden die hem beïnvloeden. De ex-Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Tsipi Livni (uitgekotst door Netanjahoe) lijkt een lieveling van hem te zijn. Maar ook Ron Lauder, een van de rijkste Amerikaanse Joden en reeds tientallen jaren een vriend en zakenrelatie van Trump, speelt op de achtergrond als afgezant van Trump een belangrijke rol. Niet zo lang geleden was het nog handjeklap tussen Trump en Lauder. Deze Amerikaan heeft zijn vertrouwen in de Israëlische premier opgezegd en dringt nu ook aan op een ‘deal’ tussen Israël en de Palestijnen. Hij is voor Trump ook de ‘Arabische thermometer’, omdat hij een welkome gast is in Riyad, Amman en andere soennitisch Arabische hoofdsteden die belang hebben bij een oplossing van het Israëlisch-Palestijns conflict.
Livni en Lauder hebben gemeen dat ze een ‘deal’ zien op basis van de bijna geslaagde onderhandelingen tussen de nu in de bak zittende ex-premier Ehoed Olmert en de Palestijnse president Mahmoed Abbas. Onderhandelingen die het akkoord van Oslo uit 1993 als uitgangspunt hebben. In het kort: Palestijnse staat naast Israël, met grenscorrecties en Oost-Jeruzalem als Palestijnse hoofdstad.
Natuurlijk zitten er veel meer kanten aan met name de rechtmatige Israëlische veiligheidsgaranties en eisen. Die maken ook deel uit van het Oslo-akkoord. En ik denk dat Trump Netanjahoe met kracht zal herinneren aan zijn Bar-Ilan rede uit 2009, waarin hij zich uitsprak voor een twee-staten-oplossing, Palestina naast Israël.
Nu is het menens. Netanjahoe staat voor de belangrijkste test uit zijn politieke carrière. Met Trump in zee gaan, of omwille van de ondeelbaarheidsgedachte van Erets Jisraeel en de heiligheid van Jeruzalem als de ondeelbare Israëlische hoofdstad met een torpedo diens ‘deal instinct’ tot zinken brengen.
God is toch met Israël, nietwaar?
