Er zijn foto’s waarop te zien is dat mannen en vrouwen samen bij de Klaagmuur in Jeruzalem bidden. Die foto’s dateren uit de laatste jaren van de tot 1917 durende Turkse overheersing over Palestina.
Ik heb de Klaagmuur gezien één dag na de verovering van Oost-Jeruzalem door Israël in de oorlog van 1967. Foto’s en filmopnamen uit het verleden bevestigden wat ik toen zag. Smalle stegen slingerden door de Arabische Mograbi-buurt naar de Klaagmuur. En dan … plotseling stond je voor de hoog oprijzende muur, de buitenmuur van de door koning Salomo gebouwde Tweede Tempel. Voor mij – zoals voor zovelen – was dat een bijzonder moment. Een soort versmelting met het lange Joodse verleden. De bron ook van een Messiaanse injectie in het zionisme, met alle gevolgen van dien voor de toekomst van de in die oorlog veroverde Westelijke oever van de Jordaan, het bijbelse Judea en Samaria.
Voor Joden betekende de verovering/bevrijding van Oost-Jeruzalem op het Jordaanse legioen dat er na lange jaren weer bij de Klaagmuur kon worden gebeden.
In de nacht na de verovering werd in het grootste geheim besloten de Mograbi-buurt plat te leggen om er een grote ruimte te scheppen voor de duizenden die naar de Klaagmuur zouden stromen.
Gebeden, gesmeekt, geparadeerd is er!
De vrijheid van godsdienst voor Joden op deze heilige plaats vierde hoogtij. Maar niet voor alle Joden. De al lang woekerende botsing tussen de dogmatische orthodoxie en de verschillende vormen van het liberale Jodendom heeft zich naar de Klaagmuur verplaatst.
Voor de duidelijkheid: Vrouwen konden in het voor hen afgescheiden deel van de Klaagmuur bidden, naar het model van gescheidenheid van mannen en vrouwen in orthodoxe synagogen. Maar Joodse vrouwen van liberaal Joodsen huize wordt het recht ontzegd met de Tora in de hand bij de Klaagmuur diensten te houden.
De orthodoxe heersers over de Klaagmuur staan dat niet toe. Zij laten de politie inzetten om deze “Joodse gojim” met geweld bij de Klaagmuur te verwijderen en zelfs te arresteren. Het zijn weinig verheffende taferelen. Joodse godsdiensttwisten in het aanzicht van de Klaagmuur. Wat mij betreft beklagenswaardig.
Natuurlijk sijpelt dit conflict de politiek binnen en leidt de orthodoxe koppigheid tot felle reacties van het overwegend liberale Amerikaanse Jodendom, maar daar niet alleen.
Steun van de grote Amerikaanse Joodse gemeenschap is één van de pijlers van de bijzondere relaties tussen de Verenigde Staten en Israël. Niemand weet beter dan premier Benjamin Netanjahoe dat de verbondenheid van de grote Amerikaanse Joodse gemeenschap met Israël onder druk staat door de Palestijnse kwestie en de ontkenning van rechten van het liberale Jodendom in Israël.
Na veel touwtrekken in wandelgangen van politiek Jeruzalem wist Netanjahoe een doorbraak te forceren. Een klein deel van de Klaagmuur zou exclusief worden gereserveerd van liberale Joden en reform Joden. Mooi toch.
Maar zoals dat gaat met Netanjahoe, heeft hij weer eens het hoofd gebogen voor orthodoxe weerstand tegen vaste voet van het liberale jodendom bij de Klaagmuur. Om de voortzetting van zijn premierschap te waarborgen, heeft hij niet de moed opgebracht door te bijten. Macht gaat bij hem kennelijk vóór Joodse vrijheid van godsdienst in Israël! Wat een inbreuk op zionistische waarden.
Natan Sjaransky, de voorzitter van het Joods Agentschap, is van woede uit zijn vel gesprongen. Een diner met Netanjahoe heeft hij volgens de Israëlische media afgezegd. Uit naam van het Joods Agentschap heeft hij er in een officiële verklaring met klem bij Netanjahoe op aangedrongen in naam van de eenheid van het Joodse volk terug te komen op zijn destructieve beslissing.
Als Israël de bakermat van alle Joden wil zijn en blijven, is het absoluut geboden om religieus gemotiveerde discriminatie van liberale stromingen in het jodendom te veroordelen.
Vrouwen zijn ook mensen, zelfs als ze Joods zijn!
