Heeft Benjamin Netanjahoe zijn ziel aan de duivel verkocht? Ik veronderstel dat de Duitse dichter Goethe niet aan politiek dacht toen hij deze gedachte op papier zette. De 82-jarige Sari Raz, jarenlang de populairste nieuwslezer en een tv-persoonlijkheid moest aan Goethes Faust denken toen ze deze harde zin tijdens een interview met Haaretz over haar lippen liet komen.
Met deze uitspraak vertolkt Raz de gevoelens van liberaal-links Israël, dat met bevend hart Benjamin Netanjahoe de meest rechtse regering uit de nog jonge Israëlische geschiedenis ziet vormen.
Bij het schrijven van deze regels in Ramat Hasharon is het nog net niet zover. Kabinetsformateur Netanjahoe is er nog niet in geslaagd de moeilijke coalitiebesprekingen met extreemrechtse en orthodoxe partijen af te ronden. De leiders van deze partijen hebben Netanjahoe in de houdgreep. Ze weten dat hij zo’n coalitie broodnodig heeft om te ontsnappen aan verdere rechtsvervolging wegens corruptie en andere zaken en dus een mogelijke gevangenisstraf. De beoogde parlementaire meerderheid (64 van de 120 zetels in de Knesset) zal Netanjahoe door gegoochel met de wet in bescherming moeten nemen. Het is toch mooi dat een zittende premier door een wetswijziging niet kan worden vervolgd.
Dat is de inzet van de juridische belaagde Netanjahoe om zo’n uiterst rechtse regering in elkaar te vlechten. Dat is ook zijn paranoïde hartstocht om zijn verkiezingszege om te zetten in een onaantastbaar premierschap!
Voor dat ‘hoge doel’ moet hij buigen voor de eisen van uiterst rechts en ook uit de orthodoxe hoek, waar Netanjahoes zwakte wordt uitgebuit om naar hun antiliberale inzichten en geloofsovertuiging de Israëlische democratie bij de lurven te grijpen. Netanjahoe staat met zijn rug tegen de muur. Niet hij wordt geëxecuteerd, maar de zo waardevolle Israëlische democratie. Rechters bij het Hooggerechtshof zullen niet langer worden benoemd maar worden gekozen door de politiek, de Knesset kan uitspraken van het Hooggerechtshof negeren. Het zo belangrijke Hooggerechtshof in een land dat geen scheiding van synagoge en staat kent, wordt in de nieuwe juridische opzet onmondig!!
Minder principieel maar niet minder problematisch nemen in Netanjahoes beoogde regering ministers plaats uit uiterst rechtse, nationalistische partijen die Israëls aan de Palestijnse kwestie verbonden veiligheidsproblematiek gaan controleren. Koloniale zetbazen in bezet gebied. Dat is spelen met vuur.
De ultraorthodoxe partijen, die bij Netanjahoe op zakken geld zitten, zullen vanuit hun ministeriële posities verworven vrijheden voor liberale Joden (het zijn geen Joden volgens deze partijen), bekering en immigratie naar hun hand zetten.
Zover is het nog niet. Netanjahoe voelt de zware tegenwind uit het Witte Huis, vanuit de Amerikaans Joodse gemeenschap en de kokendhete kritiek en verontwaardiging van een deel van het Israëlische volk.
Handig als hij is, een begaafd ook, heeft hij in de Knesset gezegd dat de status quo niet zal worden gewijzigd zonder precies aan te geven hoe hij zo’n uitspraak kan rijmen met de in de maak zijnde regeringsverklaring, waarin de eisen van coalitiepartners worden vastgelegd. In vraaggesprekken met Amerikaanse media gaat hij daar niet op in. “Als premier ben ik de baas en de anderen (doelend op extremistische ministers) zijn ondergeschikt.”
Ik denk dat Netanjahoe het ondanks zijn triomfantelijke lach toch moeilijk heeft met de door hem in het leven te roepen rechts-religieuze regering.
Hij is van huis uit een liberaal die om aan rechtsvervolging te ontsnappen zijn ziel aan de duivel heeft verkocht. Nu is het nog even wachten of de duivel zin in hem heeft.
