De politieke en diplomatieke goochelkunsten van de voor de vierde maal gekozen premier Benjamin Netanjahoe zijn voor mij onnavolgbaar. Wie gelooft hem nog dat hij een voorstander is van de stichting van een Palestijnse staat naast Israël? De Amerikaanse president Barack Obama in ieder geval niet. Hij herinnert zich heel goed dat Netanjahoe tijdens zijn verkiezingscampagne de tweestaten oplossing naar de prullenbak van de geschiedenis verwees, nadat hij enkele jaren eerder de wereld had verrast met een moedige uitspraak over de deling van het vroegere Engelse mandaat over Palestina in twee staten.
Oud-premier Yitschak Shamir (Likoed) heeft eens gezegd dat voor het behoud van Judea en Samaria (de westelijke oever van de Jordaan) mag worden gelogen. Loog Netanyahoe ook tegenover de minister van buitenlandse zaken van de EU Federica Mogherini toen hij zich vorige week weer uitsprak voor een Palestijnse staat naast zijn land? Of wist hij bij voorbaat dat de Palestijnse president Mahmoed Abbas niets wilde weten van zijn idee te onderhandelen over het vaststellen van de grenzen van een Palestijnse staat waarbij de grote nederzettingenblokken Israëlisch grondgebied zouden worden? Bovendien verklaarde hij tegenover de Italiaanse dat een dergelijke Palestijnse staat volledig moet worden gedemilitariseerd. “Nee,” zei de Palestijnse president. Hij prikte de proefballon onmiddellijk door. En dus - zo gaat het al tijden - heeft Netanjahoe een nieuw argument om te bewijzen dat Mahmoed Abbas geen vredespartner kan en wil zijn. Doorzichtig is het wel!
Dat de nieuwe onderminister van buitenlandse zaken min of meer gelijktijdig proclameerde dat Het Land van Israël door God aan het Joodse volk is gegeven en daarom ondeelbaar is, moet wel Netanjahoe's innerlijke waarheid zijn. Dat is ook, geloof ik, het keurmerk van de meest nationalistische regering uit Israëls geschiedenis. De minister van cultuur, Miri Regev, zal niet toestaan dat kunst het imago van Israël zal aantasten. Een andere bewindsvrouw uit de Likoedkeuken wil het Hooggerechtshof kortwieken. Een idee om Palestijnen van kolonisten te scheiden in de bussen in bezet gebied werd na een storm van buiten- en binnenlandse kritiek gelukkig snel ingeslikt. Dat vindt plaats onder de vleugels van Netanjahoe. Verontrustend voor de kwaliteit van de democratie in het Joodse land is het wel.
Al maanden hoor en lees ik dat een oorlog met Hezbollah in Libanon onvermijdelijk zou zijn. Niet dus. Er zijn grote strategische tactische veranderingen in het Midden-Oosten, die naar mijn idee meer in de richting van rust langs Israëls grenzen wijzen, dan op oorlogsgeweld duiden. Wist u dat de Libanese leider van Hezbollah (wet van God) Nasrallah heet? Het betekent ‘de overwinning voor God’. Nu is deze vijand niet meer zo zeker van zijn zaak. Hij is in paniek. In een paar dagen tijd heeft hij drie redevoeringen via de tv laten uitzenden waarin hij waarschuwt voor de opmars van ISIS, het Islamitische Kalifaat, in Irak en Syrië. Als ze winnen, waarschuwde hij, vallen de barbaren van ISIS Libanon ook binnen en zullen zij moorden en verkrachten.
Wat is de achtergrond van deze paniek? Hezbollah-strijders vechten op bevel van Iran in Syrië tegen ISIS ter verdediging van het Syrische regiem van Assad. Het aantal gesneuvelde Hezbollah-strijders is volgens Nasrallah tweemaal meer dan voor Hezbollah aanvaardbaar is. Hoeveel? Dat is geheim, maar het zullen er honderden zijn, en dat is meer dan Hezbollah kan verdragen. De opmars van ISIS is echter zo snel dat Nasrallah in zijn wanhoop heeft besloten alsnog enkele elite-eenheden van zijn organisatie vanuit Zuid-Libanon naar het front in Syrië te sturen. Daarom denk ik dat een nieuwe oorlog tussen Hezbollah en Israël er gelukkig niet in zit. Aan deze optimistische analyse zit wel een schaduwkant. Als ISIS erin slaagt het regiem in Damascus de genadeslag toe te dienen, en dat land deel wordt van het Kalifaat, dan heeft Israël, maar ook Jordanië, een serieus veiligheidsprobleem. Sneller dan wie ook had kunnen voorzien, worden de kaarten in het Midden-Oosten opnieuw geschud.
Terwijl ik dit schrijf, krijg ik een bericht dat er weer raketten vanuit Gaza op het zuiden van Israël zijn afgevuurd met gewonden en/of doden aan Israëlische kant …