Ehoed Barak, de piano spelende minister van defensie en ex-premier, doet zich voor als een doorgewinterde socialist. Dat mag natuurlijk, zelfs als je miljonair bent geworden. Maar als je daarmee gaat pronken en ook nog de socialist wil uithangen, maak je jezelf wel ongeloofwaardig. Toen hij, net gescheiden van zijn aardige vrouw, op een van de duurste locaties in Tel Aviv ging wonen, liep zijn socialistische imago flinke schade op. Dat had deze als super-intelligent bekend staande ex-generaal/premier toch op zijn vingers kunnen natellen. Dat de door hem geleide Arbeidspartij in een vrije val is gekomen, heeft met dit protserige gedrag misschien wel iets te maken.
Het heeft jaren geduurd voordat Barak sociale nattigheid voelde. Misschien omdat er verkiezingen in zicht komen, of om veiligheidsredenen, heeft onze Barak zijn 480 vierkante meter flat met een gigantische winst, in de orde van grootte van tien miljoen sjekel (twee miljoen euro) kunnen verkopen. Hij wijkt uit naar een eenvoudiger woning van rond 1.3 miljoen euro, ook in het centrum van Tel Aviv. Dicht bij het geprivatiseerde Assoeta ziekenhuis, waar in de oorlog van 1973 mijn dochter werd geboren. Eenvoudig? Niet echt, maar dat de prijzen van appartementen in Tel Aviv hemelhoog zijn gestegen, is een gegeven dat deze bruisende stad een van de duurste plekjes ter wereld maakt. Beter kan de sociale spanning in de kapitalistische Israëlische samenleving niet worden geïllustreerd.
Voor hardwerkende jongeren is een appartement in Tel Aviv een onbereikbare droom geworden. Barak zei tegen een krant dat hij zijn peperdure appartement heeft verlaten om weer contact met het volk te krijgen. Zo hoog opgesloten in een torenflat waar de geld-elite op de naam Barak afkwam, dat vervreemde hem van ‘de straat’ en dus in zijn verbeelding ook van zijn socialistische wortels. Natuurlijk werden er over de ‘vlucht’ van Barak uit zijn geldtoren meteen grappen gemaakt. Verlaat hij de hoge torenflat omdat die bijzonder kwetsbaar zou zijn voor lange afstandsraketten uit Iran? Of uit Zuid-Libanon waar Hezbollah ook een groot raketarsenaal heeft? Is de verkoop van het luxe appartement een aanwijzing dat Israël echt de Iraanse nucleaire infrastructuur zal aanvallen? Barak en premier Netanyahoe zouden trappelen van ongeduld om tot actie over te gaan. Beiden hebben een dubbele agenda. Ik verdenk beide heren ervan het gevaar van een ‘Iraanse atoombom’ te dramatiseren om zowel Iran onder druk te zetten als de Amerikaanse president Barack Obama in ‘zijn’ herverkiezingsjaar onderuit te halen.
Deze tactiek lijkt te werken. De internationale gemeenschap, Obama voorop, heeft Iran zware sancties opgelegd als gevolg waarvan de olieprijzen stijgen. Dat is de Achilleshiel van de kwetsbare Obama. Als de Amerikanen aan de pomp steeds dieper in hun buidel moeten tasten, nemen de kansen van Obama om te worden herkozen evenredig af. Machiavelli had het niet beter kunnen bedenken. Netanyahoe en Barak hebben op hun manier Obama aan het verstand gebracht dat het dom is zich niet te onderwerpen aan het Israëlische dictaat dat Iran moet worden aangevallen, voordat het te laat is en de Iraanse atoombom van de tekentafel op de neus van een raket is beland. De Republikeinse presidentskandidaten dringen op snelle actie aan. De Amerikaanse publieke opinie lijkt het argument van Netanyahoe, dat tot iedere prijs een nieuwe Holocaust moet worden voorkomen, te inhaleren. Als gevolg van de greep van Netanyahoe en Barak op een flinke portie van de Amerikaanse publieke opinie, neemt de spanning tussen Obama en Netanyahoe met de dag toe. Obama heeft Netanyahoe en Barak op het hart gedrukt dat hij zeker tot de presidentsverkiezingen in november dit jaar geen Israëlische militaire uitval naar Iran duldt. Een Amerikaans veto dus. Obama en Netanyahoe zijn nu in een harde strijd verwikkeld om de gunst van de publieke opinie zowel in Israël als in de VS.
Vóór mijn vertrek uit Israël maandagmiddag ondermijnde een bericht in de New York Times de geloofwaardigheid van Netanyahoe en Barak, een bericht dat Iran nog geen beslissing heeft genomen een atoomwapen te produceren. De Mossad en de CIA zijn volgens de Amerikaanse krant tot deze conclusie gekomen. De Mossad tegen Netanyahoe! Wat nu? Ik denk dat Israëls internationale campagne tegen Iran over de urgentie van de ‘bom’ een gevoelige knauw heeft gekregen. Geen wonder dat Netanyahoe woedend is over dit niet tegengesproken bericht in deze belangrijke Amerikaanse krant, temeer omdat het bericht op twee bronnen berust. Dat is de Amerikaanse journalistieke code, zeker bij de New York Times. Als iets duidelijk is geworden, is het wel dat het tussen Obama en Netanyahoe niet botert. Ze hebben uiteenlopende agenda’s. Obama wil worden herkozen en Netanyahoe lijkt niet veel te zien in een herkozen Obama in het Witte Huis. Dat is ook een aspect van de meningsverschillen tussen Washington en Jeruzalem. In dit debat heeft Obama kennelijk de Israëlische Mossad op zijn hand. Bizar, nietwaar? En onnodig ook.