Premier Benjamin Netanjahoe is de onverslaanbare exponent van de rechts-religieuze radicalisering van de Israëlische samenleving. De verkiezingsuitslag heeft uitgewezen dat dit een niet te stuiten ontwikkeling is in het Joodse land.
Het opmerkelijke electorale succes van de twee maanden geleden uit de grond gestampte partij Blauw Wit onder generaal Benny Gantz is vastgelopen op het bondgenootschap tussen Likoed, andere zionistische partijen en de charediem.
Benny Gantz was beslist in hogere sferen toen het duidelijk werd dat zijn partij volgens de exit-poll minstens evenveel zetels – 35 – zou behalen als Likoed. Te vroeg in de nacht zag hij zichzelf al als de toekomstige Israëlische premier.
Toen de nacht overging in de dag bleek dat Gantz maximaal op 55 zetels in de 129 zetels tellende Knesset kon rekenen, terwijl de van trots gloeiende Netanjahoe zeker is van 65 zetels en daarmee verzekerd is van een vijfde premierschap.
In zijn overwinningstoespraak speculeerde Gantz dat de trotse blijdschap van Netanjyahoe wel eens van korte duur kan zijn omdat hij wegens een aantal corruptieschandalen binnen een jaar in de gevangenis zou kunnen belanden.
Per slot van rekening is ook de vorige Likoed premier, Ehoed Olmert, wegens een corruptieschandaal achter slot en grendel verdwenen. Mócht Netanjahoe in het voetspoor van Olmert ook uit de politiek verdwijnen dan ontstaat er een nieuwe situatie en komen er wellicht nieuwe verkiezingen.
De vraag rijst bij deze hypothese of het zionistisch-rechtse blok – Likoed en de religieuze partijen – dan wel verstaanbaar zijn. Ik betwijfel het.
De verkiezingsuitslag toont aan dat de charediem door hun snelle natuurlijke aanwas een steeds belangrijker factor worden in de Israëlische politiek. Beide partijen – Shas en De Verenigde Tora partij – zijn samen op zestien zetels gekomen, waardoor hun invloed op de politiek evenredig is toegenomen. Het zal nog moeilijker worden dan het al was om wettelijk de dienstplicht op te leggen aan religieuze studenten.
Enkele opmerkelijke feiten: Naftali Bennet en Ayelet Shaked, die een nieuwe extreemrechtse partij vormden, keren niet terug in de Knesset. Moshe Feiglin is er ook niet in geslaagd met zijn pleidooi voor het legaliseren van cannabis een zetel te veroveren.
In mijn vorige column schreef ik dat het geen grap is dat linkse politici op steun van Arabische partijen rekenden om in de Knesset een blok te vormen dat de vorming van een rechtse regering onder Netanjahoe zou weten te blokkeren. De Arabische partijen hebben echter flink verloren, doordat de Israëlische Arabieren het bij de stembus in groten getale hebben later afweten, uit protest tegen hun politieke discriminatie als tweederangs burgers. Bovendien heeft Netanjahoe met zijn voornemen delen van de Westelijke Jordaanoever te annexeren de Israëlische Arabieren tegen zich in het harnas gejaagd.
Tegen de achtergrond van een bloeiende economie en steun van president Donald Trump en een open deur bij Vladimir Poetin in Moskou heeft Netanjahoe de kiezers weten te overtuigen op hem te stemmen.
Maar ook zijn agressieve verkiezingscampagne heeft vruchten afgeworpen, hoewel die voor velen te zuur zijn.
