Nieuws uit Israël is geen wereldnieuws meer. Het slepende Israëlisch-Palestijnse conflict is mondjesmaat nog te vinden in The New York Times, Le Monde alsook NRC. De wereld, als je dat zo kan zeggen, is bekaf van die bloedige ruzie. Er zijn grotere en gevaarlijkere problemen – VS versus China, de klimaatcrisis en de ontwikkelingen op de financiële markten – die de volle aandacht krijgen.
Zo viel het me op dat de rede van premier Naftali Bennett voor het forum van de Algemene Vergadering van de VN slechts met kleine lettertjes hier en daar werd gebracht.
Toch zijn er ontwikkelingen in het conflict met de Palestijnen die de aandacht vragen.
Er is iets aan het veranderen; er zit wat in de lucht. En dat heeft te maken met een strategische kentering in de Amerikaanse buitenlandse politiek ten aanzien van het Israëlisch-Palestijns conflict. De Amerikanen willen rust in het Midden-Oosten, opdat alle of de meeste Amerikaanse troepen kunnen worden teruggehaald uit dit deel van de wereld. Troepen die nodig zijn wegens de reëel of denkbeeldig oplopende spanning met China.
Om die reden houdt de Amerikaanse president Joe Biden stevig vast aan zijn visie dat er een twee-staten-oplossing moet komen, om zo van het gedonder af te zijn. Hoe die visie er precies uit ziet, onder welke voorwaarden en garanties Israël zich moet ontdoen van Judea en Samaria, de westelijke oever van de Jordaan, weet ik niet. Wat ik wel weet is dat onder premier Bennett bijna in het geniep het aantal kolonisten daar groeit. Volgens een verhaal in Haaretz van de afgelopen dagen vestigen tot het jodendom overgegane christenen uit Zuid-Afrika zich in nederzettingen. Ze zijn super-orthodox en nemen de belofte van God dat het Beloofde Land inderdaad het beloofde land is bloedserieus. Het zijn er nog geen duizenden, maar hun aantal groeit langzaam doch gestaag.
Ik zou deze Zuid-Afrikaanse kolonisten er op willen wijzen dat wij Joden geen behoefte hebben aan een apartheidsstaat waar ze in hun geboorteland misschien heimwee naar hebben.
Ook zou ik hen willen vertellen dat de Palestijnse president Mahmoed Abbas wellicht in een overmoedige bui heeft gezegd dat er binnen een jaar een einde komt aan de bezetting.
Deze Palestijn van de oude garde van de PLO heeft goed in de gaten dat er vanuit de Amerikaanse binnenlandse politiek een koerswijziging is in het Amerikaanse beleid.
Onder Amerikaanse druk voltrekt zich een versoepeling van de harde Israëlische bezettingspolitiek. Tegemoetkomingen in de overdracht van geld, meer Palestijnse arbeiders in Israël, minder nachtelijke invallen in dorpen en steden en zo voort.
Als ik Amerikaanse en Palestijnse bronnen moet geloven, is er zelfs sprake van heropening van het in het Trump-tijdperk gesloten Amerikaanse consulaat in Oost-Jeruzalem. Voor de Palestijnen betekent dat een streep door de Israëlische inlijving van dit stadsdeel. Moet Bennett zich bij zo’n besluit neerleggen of heeft Israël nog sterke kaarten in Washington om dit ‘onheil’ te keren?
De pro-Israëlische wind in de Amerikaanse hoofdstad is aan het draaien.
Een voorbeeld.
Vorige week diende het Joodse Congreslid Andy Levin de Two-State Solution Act in bij het Congres.
“Het lijdt geen twijfel dat een overweldigende meerderheid van mijn collega’s de twee-staten-oplossing onderschrijft en de regering Biden dat ook doet”, schreef hij in de toelichting op zijn initiatiefwet.
Andy Levin maakt zich grote zorgen over de erosie van de Israëlische democratie, over het vermorzelen van Palestijnse rechten en het systematische onrecht van de eindeloze bezetting.
Ik herinner me de tijd dat Amerikaanse politici door AIPAC, de pro-Israëlische lobby kapot werden gemaakt als zij ook maar íets van een pro-Palestijns geluid lieten horen.
In 1974 sprak senator Charles Percy zich als eerste Amerikaanse politicus uit voor erkenning van de PLO. Een doodzonde toen. AIPAC verhinderde met veel geld zijn herverkiezing.
Ik weet dat heel goed omdat John Childers, een Amerikaanse studievriend, assistent van senator Percy was.
In mijn boekenkast staat het boek Those Who Dared to Speak Out, waarin senatoren en leden van het Congres worden genoemd die door AIPAC uit naam van Israël in politieke zin dood werden gemaakt.
Die tijden zijn voorbij. Andy Levin heeft het vrije woord!
