Tsipi Livni, de ex-minister van justitie in de regering Netanjahoe, weet wat het betekent als er geen uitzicht is op een vredesregeling met de Palestijnen: “Voor mij is iedere dag dat er geen oplossing is, een verloren dag. Voor diegenen die in Groter Israël (annexatie van de Westelijke Oever van de Jordaan) geloven, is een dag zonder overeenkomst een overwinning en kan er meer land worden genomen (van de Palestijnen).”
Roger Cohen, de invloedrijke columnist van de International New York Times, tekende deze uitspraak van de naar vrede snakkende Livni op in zijn krant van vrijdag 26 december. Livni, die nu met enkele van haar parlementsleden is overgestapt naar de Arbeiderspartij, is eerder boos op de Palestijnse president Mahmoed Abbas dan op Netanjahoe. Dat blijkt uit het kennelijk langdurige onderhoud dat Cohen met haar heeft gehad in Tel Aviv, naar ik aanneem in een goed restaurant. Uit zijn verslag van het gesprek blijkt dat Abbas in maart van dit jaar een belangrijke Amerikaanse vredesopening heeft genegeerd. President Barack Obama stelde de Palestijnse leider voor met Israël te onderhandelen over grenzen, nederzettingen, veiligheid, Jeruzalem en vluchtelingen. Netanjahoe toonde zich bereid, onder voorbehoud, op basis van dit Amerikaanse voorstel met Mahmoed Abbas te onderhandelen. Livni legde Cohen uit dat dit een belangrijke stap voorwaarts was, omdat Netanjahoe voor de eerste keer bereidheid toonde over grenzen op basis van de bestandslijnen in 1967 te onderhandelen. Abbas is niet op het voorstel van Obama in gegaan. Hij heeft de zaak laten verpieteren. De Palestijnse president koos uiteindelijk een andere weg, de internationale weg. Hij liet een uitwisseling van Palestijnse gevangenen tegen de Amerikaans-Joodse spion Pollard en een bevriezing van de nederzettingenpolitiek zelfs aan zijn neus voorbijgaan zonder te snotteren. Waarom? Gewoon omdat hij niet over de macht meende te beschikken om het Amerikaanse voorstel te aanvaarden. Abbas zoekt nu een internationale weg om Israël onder druk te zetten. Die weg loopt via de VN. Abbas hoopt met steun van de meerderheid van de leden van de Veiligheidsraad een resolutie aanvaard te krijgen die Israël dwingt zich terug te trekken tot de bestandslijnen van 1967. Zal de resolutie door een Amerikaans veto worden getorpedeerd? Zeker is het niet.
Wat wel zeker is, is dat het idee van de stichting van een Palestijnse staat in Europa op vruchtbare bodem is gevallen. Tal van Europese parlementen hebben zich tot woede van Netanjahoe uitgesproken voor de stichting van een Palestijnse staat naast Israël. Inmiddels hebben bekende Israëlische schrijvers, zoals David Grossman, Amos Oz, A.B. Yehoshua en anderen een beroep op het Europese parlement gedaan om de Palestijnse staat wel te erkennen. Met internationale erkenning van de virtuele Palestijnse staat op zak kan Mahmoed Abbas zich misschien sterk genoeg voelen om Hamas te trotseren en toch met Israël te onderhandelen na de Israëlische verkiezingen in maart volgend jaar. Hamas heeft Abbas zwaar bekritiseerd omdat hij de twee-staten-oplossing wil aanvaarden zoals die internationaal zou kunnen worden gesanctioneerd. Voor Hamas is een Palestijnse staat naast Israël een doodzonde. Waarom? Hamas houdt vast aan het idee dat heel Palestina van de Palestijnen is. De nationalisten in Israël zeggen, en voegen ook de daad bij het woord in de vorm van het stichten van nederzettingen, dat heel Palestina van Israël is. Wie heeft er gelijk? De sterkste natuurlijk en wij weten wie dat nog lange tijd is, tenzij in maart Israëls militaire macht een andere politieke hoed op krijgt, met de pluim van Livni er op. Wie weet. Het worden spannende maanden.
