Ik snap Twan Huys niet. Waarom laste hij in zijn College Tour beelden in van politici, van Dries van Agt bijvoorbeeld en van de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu? Deze heren zetten naar mijn overtuiging de toon van het zeer eenzijdige debat dat zich ontwikkelde tussen Peres en een paar honderd beleefde studenten in de Ridderzaal. Daardoor ging het vrijwel uitsluitend over de Palestijnse problematiek. Keer op keer werd Peres aangesproken op Israëls, laat ik het zo formuleren, anti-Palestijnse politiek. Nog een paar woorden over Iran en dat was het, zo eenzijdig en daardoor naar mijn oordeel een slechte beurt van de Tour-meester Twan Huys. Ook hij spitste zijn vragen toe op de Palestijnse kwestie, op de nederzettingen, etcetera. Met engelengeduld en veel wijsheid pareerde Peres de vloedgolf beleefde kritiek. Ik complimenteer Peres met de erkenning dat hij een havik is geweest maar nu een duif is, die een vreedzame oplossing van het conflict met de Palestijnen wil: een Palestijnse staat naast Israël. Was dat niet voldoende? Waarom dat eindeloze doorzagen, ook door Twan, over de Palestijnen?
Geen woord over cultuur, technologie, opvang van meer dan een miljoen immigranten. Peres had dat zelf ook ter sprake kunnen brengen, maar deed dat niet en miste daardoor een kans om greep op het debat te krijgen. Ik wil nu niet ingaan op zijn simplificatie van het verleden, over zijn halve waarheden over de nederzettingenpolitiek. Wie de moeite neemt de reacties te lezen, ziet dat Peres er informatief nog wel eens naast zat en daardoor door sommigen als bedrieger werd neergezet. Toch kreeg hij van de studenten een verdiende staande ovatie, zowel bij binnenkomst in de Ridderzaal als bij het verlaten ervan.
Wat me nog opviel, was de bewonderende blik van minister Timmermans voor de oude Peres. Er leek wel iets van emotie in te zitten. Meer dan waardering, gewoon warm gevoel voor een Pools-Joods jongetje dat na de sjoa aan de wieg stond van de stichting van de staat Israël. Zo keek ik naar hem en dacht: hij is van goede wil als hij Israël bekritiseert omdat hij het met Peres eens is dat er een oplossing voor de Palestijnse problematiek moet komen om het Joodse en democratische karakter van Israël te behouden.
Opnieuw is me duidelijk geworden dat Peres geen invloed heeft op premier Benjamin Netanjahoe. Die tooide zich zes oktober weer dik met haviksveren op dezelfde plaats, de Bar-Ilan Universiteit, waar hij vier jaar geleden de indruk wekte een driekwart duif te zijn door het principe van twee staten te aanvaarden. Daarop is hij niet teruggekomen. Maar uit zijn jongste rede valt op te maken dat hij emotioneel geen Palestijnse staat wil en nog diep in zijn Likoed-ideologie zit. Er kan slechts sprake zijn van een Palestijnse staat als de Palestijnen Israël als een Joodse staat aanvaarden en afzien van het recht op terugkeer. Oude koek. Maar waarom jezelf en de wereld voorhouden dat ‘de bezetting en nederzettingen’ niet de reden van het conflict zijn. Onzin. Volgens Netanjahoe begon het conflict toen Arabieren in 1921 een Joods huis in Jaffo aanvielen. En weigerden de Arabieren het VN-delingsplan voor Palestina in 1947 niet? Goed punt, Netanjahoe. De geschiedenis rolt echter verder. 1921 Is niet relevant voor 2013. Netanyahoe bijt zich vast in het verleden om de toekomst te verduisteren.
Waarom hij zich zo uitliet? Ik denk dat hij een moeilijk gesprek heeft gehad met president Obama en tot het diepst van zijn ziel gefrustreerd is over diens opening naar Iran na het charme-offensief van de Iraanse president Hassan Rohani. Oh ja … in een interview met de BBC merkte Netanjahoe op dat het in Iran verboden is jeans te dragen. Nou, die uitzending van de Engelse zender in het Perzisch wordt kennelijk goed beluisterd in Iran, want tientallen Iraanse jongeren steken de gek met Netanjahoe. Geen spijkerbroek aan? Kijk naar Facebook en andere sociale media dan kan je ons zien in de spijkerbroek die Netanjahoe niet ziet. Wat moeten ze hebben gelachen in de cafés in Teheran om de anti-bom Netanjahoe. Wat dom om op het niveau van de broek met Iran te discussieren.
