Er is altijd veel en opwindend nieuws in Israël. Nu staan premier Benjamin Netanjahoe en zijn vrouw Sarah in het middelpunt van een corruptieschandaal. De politie heeft in twee corruptiezaken de rechtelijke macht aanbevolen het tweetal vervolgen. Of het zover komt, weet ik niet, want Netanjahoe is een handige manipulator. Hij verwijt de media hem te vervolgen zonder zich rekenschap te willen/kunnen geven van eigen fouten.
De krant Haaretz heeft in een hoofdartikel Netanjahoe opgeroepen af te treden. Andere columnisten zitten op hetzelfde spoor. Hoe harder de media hem aanpakken des te populairder wordt hij. Het is deze paradox die de ondermijning van de Israëlische democratie aantoont.
De affaire waar het om gaat, is niet wereldschokkend. Het gaat niet om miljoenen. Ik denk dat er weinigen zijn die me kennen en mij lezen, die zullen begrijpen waarom ik een kleine lans voor Netanjahoe wil breken.
In de rol van premier heeft hij zich niet ontpopt als een roekeloze avonturier. Hij is geen oorlogen begonnen, wel militaire strafexpedities tegen Hamas in Gaza. Hij is vrij omzichtig omgegaan met de nederzettingenpolitiek.
Zijn grootste verdienste is het stevig op de internationale kaart zetten van Israël. Er is geen Israëlische leider die zó veel internationale contacten heeft gekweekt als Netanjahoe. Dat morele overwegingen voor hem geen leidraad zijn past in zijn Realpolitik. Israel first, is zijn devies. In die zin is Netanjahoe voor Israël nu een onvervangbare premier, corruptie ten spijt. Ik had deze zin liever niet opgeschreven, maar ik zie het niet anders. Netanjahoe offeren op het schavot van corruptie is nú geen Israëlisch belang.
Wat zijn dan zijn kwaliteiten?
Netanjahoe balanceert handig tussen Trump en Poetin, hij heeft relaties opgebouwd met belangrijke, schatrijke soennitisch-Arabische landen en met China. Het lijkt wel alsof de Saoedi-Arabische kroonprins Mohammed bin Salman al Saoed zijn beste vriend is. Netanjahoe heeft druk op Trump uitgeoefend om de Amerikaanse president ervan te weerhouden de prins zwaar te straffen voor zijn door de CIA vastgestelde opdracht de journalist Khashoggi te laten vermoorden op het Saoedi-Arabische consulaat in Istanboel.
Wapens en security zijn de bindmiddelen tussen Jeruzalem en Riyad en andere Golfstaten. Door toedoen van Netanjahoe die een belangrijke speler is geworden in het ondoorzichtige machtsspel in het Midden-Oosten. Zo invloedrijk zelfs dat hij erin is geslaagd tot nu toe een oplossing van het Palestijnse probleem te blokkeren. Dat is voor mij geen Israëlische belang, maar Netanjahoe denkt daar anders over.
Toch zit er bij het uiterst rechtse/nationalistische blok wel wat schot in het denken over dit probleem. Ajelet Shaked, de charmante minister van Justitie heeft in een interview gezegd bereid te zijn delen van Judea en Samaria, de westelijke oever van de Jordaan, op te geven.
Hoe dan? In het kader van een confederatie tussen Jordanië, een deel van Judea en Samaria en Gaza. Israël zou, indien de plan ooit handen en voeten krijgt, zestig procent van Judea en Samaria (gebied C volgens het akkoord van Oslo) behouden. Het belang van deze gedachte schuilt in het idee van het opgeven van een gedeelte van het historische land van Israël. Het is een ideologische concessie. Meer niet, want dit plan is voor Jordanië een dooddoener.
Ik vermoed dat Ajelet Shaked anticipeert op een vredesplan dat in Washington door Trump en zijn Joodse adviseurs wordt uitgewerkt. Minister Shaked heeft wellicht het voortouw genomen om de heren in Washington duidelijk te maken: tot zover en niet verder.
