Mijn vriend Victor Cygelman, correspondent voor Le Nouvel Observateur in Israël, voorspelde in 1995 de moord op premier Jitschak Rabin. Enkele maanden voor deze ‘koningsmoord’ stuurde hij zijn voorspelling naar de redactie van dit Franse weekblad. Op de dag van de moord publiceerde Le Nouvel Observateur de voorspelling van Cygelman met de analyse van het politieke-emotionele milieu waaruit de moordenaar zou opstaan. Ook ik voelde dat de mede door Benjamin Netanjahoe aangevoerde hetze tegen de vredespremier (akkoord van Oslo, 1993) voor een explosieve sfeer in de samenleving zorgde. Ik sprak jongeren die zeiden dat Rabin moest worden vermoord, omdat hij "het land van Israël" had verraden door met zijn handtekening onder het akkoord van Oslo de Palestijnse leider Jasser Arafat vaste voet aan de grond te geven in Judea en Samaria. Ik zag na een verschrikkelijke Palestijnse bomaanslag in Afula een demonstratie van woedende mensen die “Dood aan Rabin” scandeerden.
Waarom haal ik de voorspelling van Cygelman aan? Ik ben buitengewoon bezorgd over manier waarop president Donald Trump de Amerikaanse media “als de vijand van het Amerikaanse volk” afschildert. Niet van hem, maar van het volk!
Ik vermoed dat hij bijval zou krijgen van Joseph Goebbels, Hitlers minister van Voorlichting en Propaganda. “De Jood is de gezworen vijand van het Duitse volk”, schreeuwde hij in 1941. Anno 2017 is “de pers de vijand van het Amerikaanse volk”. Donald Trump is zonder historisch besef in de ideologisch boot van Steve Bannon gestapt, die hem met zijn ontmantelingstheorie van de traditionele Amerikaanse samenleving lijkt te hebben betoverd. Deze topraadgever van Trump in het Witte Huis is een gezworen vijand van de liberale Amerikaanse media die zijn revolutie om “Amerika weer groot te maken” in de weg staat. Tenzij de deuren weer open gaan heeft het Witte Huis die gesloten voor CNN, de New York Times en andere media die de Trump-revolutie in de weg staan! Journalisten van deze als vijand bestempelde media kunnen de voorlichtingssessies in het Witte Huis niet bijwonen. Zij staan op de zwarte lijst!
Ik vrees oprecht voor het leven van journalisten van deze media, die hun nek uitsteken om het nep-nieuws van Trump en diens ondergrondse banden met Vladimir Poetin te ontmaskeren. Trump en zijn volgelingen scheppen in een met wapens overladen Amerika een sfeer waarin een ‘idealist’ zoals indertijd Jigal Amir, de moordenaar van Rabin, naar de wapens grijpt om een journalist, “een vijand van het volk” te vermoorden.
De Amerikaanse democratie staat met een vijand van de onafhankelijkheid van de rechtspraak en de media in het Witte Huis onder hoogspanning.
Het is betreurenswaardig dat premier Benjamin Netanjahoe ook weinig op heeft met persvrijheid. Net als zijn grote vriend in het Witte Huis beticht hij de media van leugens. Hij snoert Israëlische en buitenlandse organisatie (ngo’s) die Israëls bezettingspolitiek kritisch volgen en derhalve als anti-Israëlisch worden gedoodverfd, de mond.
Door het mislukken van allerlei vredesinitiatieven is de Israëlische samenleving in woelig nationalistisch/messiaans vaarwater gekomen. Het grote debat in Israël nu is of annexatie van de Westelijke Oever van de Jordaan, of delen daarvan, een aantasting is van de democratie. De vraag die centraal staat is of inlijving van bijna drie miljoen Palestijnen zonder politieke rechten, zonder stemrecht, van Israël een apartheidsstaat maakt of dat er andere oplossingen zijn die dit dilemma uit de weg gaan.
Net als de Amerikaanse staat ook de Israëlische democratie in een geheel andere context onder spanning.
Donald Trump, de nieuwe grote vriend van Netanjahoe, is niet de Amerikaanse president die Israël de hand reikt om de democratische waarden hoog te houden. Weet u nog dat de oud-president Barack Obama dat wel deed en daarom voor een Palestijnse staat naast Israël pleitte? Nu waait er een andere wind uit het Witte Huis naar Jeruzalem.