Dit is geen grapje. “God bestaat niet”, zei Paula Ben-Goerion in 1965 tegen mij op schrille toon. Waaraan verdiende ik die uitbrander? De reden zal de lezer verbazen. Ik zou op sjabbat een interview met David Ben-Goerion hebben. Ik was nog maar net in Israël en dacht: zou hij me op sjabbat wel ontvangen?
Mijn orthodoxe achtergrond inspireerde me die sjabbat niet te gaan, uit respect voor de sjabbat. Ik belde Ben-Goerion zondagochtend. Paula nam de telefoon op zei dat Ben-Goerion op me had gewacht. “Waarom kwam je niet”, vroeg ze pinnig. “Uit respect voor de sjabbat”, antwoordde ik. Alsof ik had gezondigd kreeg ik de volle laag. “God bestaat niet.”
Dat was toen, lang geleden. (Het interview heeft twee dagen later alsnog plaatsgevonden.)
In Israël anno 2022 heeft God tijdens de algemene verkiezingen echt gewonnen. Het socialistische Israël is weggevaagd.
Israël is een ander land aan het worden. Nog Joodser, nog meer naar binnen gekeerd.
Ik denk dat kabinetsformateur Benjamin Netanjahoe slapeloze nachten beleeft. Hij krijgt uit alle windstreken van Joodse en niet Joodse zijde waarschuwingen zich niet over te leveren aan de Tora religieuze zionisten die met Gods woord als wapen de toch al niet zo sterke Israëlische democratie willen uithollen.
Ik vraag me af hoe David Ben-Goerion, de stichter van Israël, zou reageren – mocht hij deze dagen tot leven komen – bij het aanschouwen van het Israëlische politieke drama. Ik denk dat hij zich er gauw weer van af zou keren, want Israël anno 2022 is de antithese van het Israël van toen, van 1948, toen hoop verrees uit de as van de Sjoa.
