De wispelturige en van antisemitisme beschuldigde Amerikaanse superondernemer Elon Musk heeft Benjamin Netanjahoe vorige week de dag van zijn leven gegeven. Geplaagd en gehinderd door aanhoudend protest in Israël én tijdens zijn bezoek aan de VS kon Netanjahoe zich zichtbaar (er waren tv-beelden) ontspannen. Hij genoot van de tocht in een elektrisch karretje door de enorme industriehallen waar de Tesla en masse wordt geproduceerd.
Netanjahoe liet zich imponeren door de miljarden dollars die Musk investeert in de verdere ontwikkeling van Artificial Intelligence, AI, en zijn ruimtevaartplannen. De Israëlische premier kwam kort voor zijn ontmoeting met president Joe Biden tot de verbijsterende conclusie dat Musk meer macht heeft dan de Amerikaanse president. Netanjahoe was zo in de bonen dat hij Musk een “fantastische man” noemde en in hem een vriend ziet die wellicht in Israël zal investeren en misschien ook X (voorheen Twitter), Musks internet, zal opschonen van antisemitisme.
Je mond zal koekjes eten, placht mijn moeder te zeggen.
Wie is die vriend eigenlijk? Eén dag voordat Netanjahoe als koning van Israël door Musk werd onthaald beschuldigde de Amerikaan de Joodse Amerikaans-Hongaarse miljardair George Soros ervan “niets liever te willen dan de westerse beschaving te vernietigen.” Musk heeft het ook aan de stok met Anti Defamation League, de tegen antisemitisme strijdende organisatie, die hij ervan beschuldigt adverteerders ertoe te hebben aangezet zich niet meer bij X te laten zien.
Volgens Musk een schadepost van 22 miljard dollar. Hij heeft een klacht ingediend tegen ADL.
Zionistische leiders in de VS hopen dat Netanjahoe Musk heeft kunnen overtuigen antisemitische uitingen van X te verwijderen.
Waarom ook niet. Musk zei toch een vriend van Israël te zijn?
Zal Netanjahoe ook nog glimmen na zijn ontmoeting met de Amerikaanse president Biden in het Witte Huis?
De tachtigjarige Biden liet Netanjahoe tijdens zijn toespraak voor de Verenigde Naties zijn tanden zien. Weer maakte hij zich hard voor de stichting van een Palestijnse staat naast Israël. Een oud stokpaardje verpakt in een grote visie van een vreedzaam Midden-Oosten waarin Israël een belangrijke rol kan spelen.
Hoe dan? Een spoorlijn van India, via Saoedi-Arabië, de Emiraten en Jordanië naar Israël. Is dat geen prachtig vredesdividend? Israël als brug naar Europa! Die brug kan volgens Biden werkelijkheid worden als de Amerikaanse diplomatie er in slaagt Israël en Saoedi-Arabië met elkaar te verbinden in een vredespakket.
Na de ontmoeting tussen Biden en Netanjahoe zei de machtige Saoedi-Arabische kroonprins Mohammed bin Salman al-Saoed dat de besprekingen over normalisering van de betrekkingen met Israël doorgaan. Dat hij dit openlijk beaamt, is een serieuze aanwijzing dat de gezamenlijke onderhandelingen tussen de VS, Israël en Saoedi-Arabië kans van slagen hebben. Tenminste als het Palestijnse obstakel kan worden genomen en de kroonprins het groene licht krijgt van Jeruzalem en Washington om een civiel atoomprogramma op te zetten.
Dat er echt iets broeit, kan worden opgemaakt uit het opmerkelijke feit dat het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken op zijn buitenlandpagina Saoedi-Arabië in het Arabisch feliciteerde met zijn 93ste onafhankelijkheidsdag.
Even voor de record: Netanjahoe heeft al eerder het idee van die super treinverbinding genoemd die India met Europa moet verbinden, ook via Israël. Hij is dus namens Israëls ondernemers geïnteresseerd in dit project. Maar daar zit volgens Biden een prijskaartje aan voor de Israëli’s.
Israël zal grote concessies aan de Palestijnen moeten doen: geen Palestijnse staat maar een stop op Israëlische nederzettingen en overdracht van gebied op de bezette westelijke Jordaanoever aan de Palestijnse Autoriteit. En tal van maatregelen die het gezag in Ramallah moeten stutten om het hoofd boven water te kunnen houden.
Dat kwam ter sprake tijdens het een uur durende onderhoud in het Witte Huis. Daar kan Netanjahoe prestige uit putten. Hij moest na zijn verkiezingszege negen maanden wachten op een onderhoud met Biden. Duidelijker had de Amerikaanse president zijn ongenoegen over Netanjahoes politiek – de juridische hervormingen en anti-Palestijnse maatregelen – niet kunnen demonstreren.
Thomas Friedman, de gezaghebbende columnist van The New York Times noteerde in zijn column dat president Biden na afloop van het onderhoud in het Witte Huis stiekem een briefje in Netanjahoes jaszak stopte. Wat daarop stond is onbekend maar Friedman denkt dat Biden hem op papier goede raad en/of opdrachten heeft gegeven die het mogelijk moeten maken tot een deal tussen Jeruzalem en Riyad te komen.
Zal Netanjahoe buigen? Of kan hij met de extremisten in zijn regering geen kant uit? Of zal hij het risico nemen van een regeringscrisis om rooskleurige vredespogingen? Zal hij zich herinneren dat de Likoed-premier Menachem Begin voor vrede met Egypte afstand deed, tot de laatste korrel zand, van de Sinaï-woestijn, die in de Zesdaagse Oorlog in handen van Israël was gevallen en nooit zou worden opgegeven?
