Wat wil Israëls kabinetsformateur, de oude politieke vos, Benjamin Netanyahoe? Meent hij het als hij zegt dat hij een regering wil vormen die op vrede met de Palestijnen aanstuurt? Ik heb mijn twijfels. Het is alweer enkele jaren geleden dat hij zich tijdens een rede voor de Bar-Ilan Universiteit uitsprak voor een twee-staten-oplossing, Israël naast Palestina. Er is niets van terecht gekomen. De uitbreiding van de nederzettingen ging ongestoord door en nieuwe werden aangekondigd. Sindsdien is het Midden-Oosten in een draaikolk van veranderingen terecht gekomen. Amerika weg uit Irak, ook binnenkort uit Afghanistan, revoluties in Egypte, Tunis, Libië, een burgeroorlog in Syrië en verder weg een Franse interventie in Mali, tegen Jihadisten.
Vanuit Washington is het gezien dit patroon van verandering en geweld van groot belang het Israëlisch-Palestijns conflict te stabiliseren. President Obama gaat het proberen. Hij stuurt niet alleen zijn kersverse minister van buitenlandse zaken John Kerry meteen naar Jeruzalem en Ramallah, maar heeft besloten deze lente zelf te komen in een poging Israël en de Palestijnen nader tot elkaar te brengen. Eindelijk zou je zeggen.
Speelt Netanyahoe aan het hoofd van een nieuw te vormen coalitieregering daarop in? Hij heeft zich in ieder geval laten ontvallen een vredesregering te willen vormen. Kennelijk dringt het tot hem door dat de Iraanse atoomdreiging zo concreet wordt dat het hoog tijd wordt zich via een Palestijnse oplossing tegen dat gevaar te dekken. Dat is mijn interpretatie. Ik ben benieuwd hoe het uitpakt, hoe hij er in slaagt een dergelijke regering te vormen. Met of zonder de nieuwe ‘Er is toekomst partij’ van Yair Lapid. Waarom misschien zelfs zonder deze partij, de tweede in grootte in de Knesset en niet van een vredesvisie gespeend. Omdat, zo lees en hoor ik, Lapid de ambitie heeft premier te worden. Waarom zou Netanyahoe een dergelijk paard van Troje in zijn coalitie opnemen als er ook andere opties zijn? Misschien weer met ‘De Beweging’ van Tsipi Livni die op buitenlandse zaken zou kunnen en willen terugkeren? Zij is toch de vredesvrouw van Israël! Wait and see, is de boodschap. Netanyahoe heeft politiek water in zijn handen, laten we wachten tot het in zijn handen bevriest, er een regering is, bedoel ik.
De vertrekkende minister van defensie Ehoed Barak heeft bewust, onbewust, opzettelijk of niet, ik weet het niet, in het buitenland de regels van de Israëlische censuur geschonden. President Bashar al-Assad mocht er toch alleen maar naar raden welke mogendheid zijn land bombardeerde? Natuurlijk wisten ze in Damascus wel dat het Israëlische straaljagers waren die een groot militair lab nabij de hoofdstad aanvielen, en kennelijk ook een konvooi Syrische wapens voor Hezbollah in het zuiden van Libanon. Barak heeft de winst van het tactisch zwijgen verspeeld. Syrië weet nu uit de mond van Barak dat de aanval het bewijs is dat, als het Israël ernst is, het land tot actie over gaat. En dus kan het in nood verkerende Syrische regiem zich tot zijn volk wenden en om eenheid tegen Israël smeken, een afleidingsmanoeuvre van de burgeroorlog. Syrië kan dreigen wat het wil, het kan Israël met raketten bestoken, ja dat kan, maar Israëls superieure luchtmacht maakt in dat verscheurde land korte metten met de Syrische luchtmacht en tankdivisies. Een grote mond wèl in Damascus, en Teheran ook, maar - en dat is mijn uitgangspunt - daar blijft het bij. Ik wens u goede nachtrust.
