In zijn beslist zeer lezenswaardige boek Israël - van lieveling tot paria? (uitgever Just Publishers) ontwikkelt de ons bekende journalist Hans Knoop een eigenaardige visie op de journalistiek, op zijn eigen vak dus. Heel bondig gezegd, gooit hij zijn eigen glazen in. Waar doel ik op?
Knoop constateert dat er vijfhonderd buitenlandse correspondenten in Israël zijn. Dat het er minder zijn, doet er niet toe. Het gaat om het idee. Waaruit putten de vaste correspondenten, die een salaris hebben, en de freelancers, die per bijdrage worden betaald, hun kennis? Uit de Israëlische kranten natuurlijk, uit de populaire bladen Ma'ariv en Yediot Achronot, waarvan zij dagelijks een Engelse vertaling kunnen krijgen. De schaar er in en de correspondenten hebben, volgens Knoop, een mooi feature verhaal. Wat aan de lichte kant misschien, maar ja schandaaltjes over Israël doen het goed. Als ze over de zware politiek willen of moeten schrijven, slaan ze de Engelse versie van Ha'aretz op, Israëls kwaliteitskrant. En wat lezen ze dan? Ik citeer Knoop, dan weet u het:
En als de correspondent toch iets aan politiek wil doen, dan neemt hij ´s ochtends op het terras even Ha'aretz door en knipt er vijf of zes verhalen uit waarin de Israëlische regering zwaar onder vuur genomen wordt - zwaarder dan menig buitenlandse krant zelfstandig zou durven presenteren. Maar met Ha’aretz als bron kan geen zinnig mens ter wereld de Aftenposten in Oslo of de Irish Times in Dublin ervan beschuldigen antisemitisch, althans anti-Israël te zijn.
Tot zover dit opmerkelijke citaat.
Ik vraag me trouwens af of Knoop de angst van buitenlandse kranten over berichtgeving goed taxeert. De kritiek op Israël in kwaliteitskranten in de VS, Frankrijk en ook in Nederland is nooit zo fel geweest als de afgelopen maanden. Thomas Friedman, de zeer invloedrijke columnist van The New York Times heeft geen goed woord meer over voor de volgens hem onbetrouwbare Netanyahoe. Friedman is een zelfbewuste Jood die grijs wordt door de zorgen om Israël. En terecht. Wat zou Knoop willen¬? Dat Ha'aretz zwijgt? Ik ben van mening dat Knoop met minachting voor de journalistiek Ha'aretz beschuldigt van het aanzetten tot antisemitische en anti-Israëlische gevoelens. Ik weet waar ik het over heb. Ha'aretz is een liberale krant die in tegenstelling tot de andere bladen in het Joodse land een duidelijke vredesboodschap heeft en voortdurend hamert op de gevaren van Israëls messiaanse greep op de Westelijke oever van de Jordaan, Judea en Samaria.
De journalist Knoop zit, dat blijkt ook uit zijn boek, met zichzelf in de knoop. Want in zijn boek komt hij ook uit tegen de nederzettingenpolitiek om waar wat te noemen. In wezen is Hans Knoop een liberaal in hart en nieren, een journalist die voor vrijheid en gelijkheid staat. Maar ik begrijp wel dat een Nederlandse Joodse journalist die kritiek op Israël niet schuwt, het niet kan verdragen dat de vuile was in Israël zo gemakkelijk buiten wordt gehangen. Daardoor voeden de media de buitenlandse journalisten met informatie die volgens Knoop beter binnenskamers had kunnen blijven. Het liefst zou Knoop waarschijnlijk zien dat Ha'aretz zich zou onthouden van zijn vlijmscherpe kritiek op de regering Netanyahoe, zodat de correspondenten onkundig blijven van zaken die Knoop pijn doen. Het probleem is, Knoop, dat de Israëlische burgers recht hebben op optimale berichtgeving. Dat buitenlandse correspondenten hun lezers met citaten uit Ha'aretz in Amsterdam of Antwerpen met antisemitisme zouden besmetten, is maar de vraag. Ook zij hebben recht op informatie. Dat is de opdracht van de journalistiek.
Denkt Knoop misschien dat premier Benjamin Netenyahoe zich bekommert om de reacties in het buitenland als hij weer met een halve leugen toestemming geeft 1100 woningen in Oost-Jeruzalem te bouwen? Ik weet zeker dat Knoop er tegen is. Goed dat hij dat uit Ha'aretz kon vernemen. En hoe zou Knoop reageren op het bericht in Ha'aretz van 11 oktober 2011 dat Netanyahoe heeft ingestemd met het laten legaliseren van op Palestijnse privé grond gebouwde illegale vestigingen? Pure diefstal. Mag de buitenwereld dat niet weten, Knoop? Ha'aretz is onontbeerlijk voor het levendig houden van het vredeswaakvlammetje door dag in dag uit de nationalistische regering in Jeruzalem te pijnigen met de waarheid. Dat moeten Joden en mogen niet-Joden weten. Ik raad de lezers van deze column beslist aan het boek van Hans Knoop te lezen. Het stemt tot nadenken en zelfreflectie.
