Eén ding is zeker: de Amerikaanse president Donald Trump droomt van een Israëlisch-Palestijnse vrede. Dat was een thema tijdens zijn verkiezingscampagne en sedertdien blijft hij er bij dat onder zijn leiding die vrede, die alle presidenten is ontgaan, bereikbaar is.
Eerst de feiten: deze week ontvangt Trump op het Witte Huis de Palestijnse president Mahmoed Abbas, waarna hij nog deze maand na een bezoek aan Riyaad en Amman ook naar Jeruzalem komt.
Ik weet niet wat hij in zijn politieke bagage heeft; ik heb geen idee hoe hij er in denkt te slagen de weerbarstige Israëlische premier Benjamin Netanjahoe naar een echte vrede te leiden in plaats van een verbale vredesoptie om te buigen.
Eén ding is voor mij echter glashelder: Netanjahoe heeft met een republikeinse president die vrede wil, en met een republikeinse meerderheid in beide huizen van het Congres, geen politiek weerwoord in Washington. Ten tijde van de voor hem lastige president Obama kon hij de republikeinen tegen deze democratische president mobiliseren. Nu zijn de kaarten anders geschud.
Netanjahoe was opgetogen over de verkiezing van Trump tot opvolger van Obama. Ik denk dat hij zich op de onvoorspelbare Trump heeft verkeken. Had de Israëlische premier ooit kunnen bevroeden dat zijn Amerikaanse ‘vriend’ in het Witte Huis echt uit is op het beëindigen van het Israëlisch-Palestijns conflict? Want daar lijkt het wel op.
Het gonst hier in Israël van de berichten over de vredesplannen van Trump. Ik zal er enkele noemen. Trump stelt de beloofde verplaatsing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem voor onbepaalde tijd uit, maar zal Jeruzalem wel als hoofdstad van Israël erkennen. En: Trump zal zich uitspreken voor de stichting van een Palestijnse staat.
Palestijnse leiders spreken van een historische vredeskans! Dat geluid heb ik Israël niet gehoord. Hoe zal Netanjahoe reageren als Trump hem eraan herinnert dat hij enkele jaren geleden voor een religieus gehoor op de Bar-Ilan Universiteit het idee lanceerde van de twee-staten-oplossing, Israël naast Palestina?
Is het akkoord van Oslo – na door Netanjahoe dood te zijn verklaard – het uitgangspunt van Trump, of wil hij de Palestijnen onderbrengen in een confederatie met Jordanië?
Misschien zal het de lezers van mijn column verbazen dat vrede tussen Israël en de Palestijnen tijdens ellenlange onderhandelingen op de rol staat. Invullen en klaar is kees. Nou ja, zó gemakkelijk gaat dat niet, omdat er sedert 1993 (Oslo) veel is veranderd. Met véél bedoel ik: meer nederzettingen, veel meer kolonisten en in de Israëlische samenleving groeiend begrip voor het nooit opgeven van Judea en Samaria, de Westelijke Jordaanoever.
Ik zal een idee uit mijn eigen koker op u loslaten. Netanjahoe stemt in met een Palestijnse staat als Trump het Iraanse atoomgevaar neutraliseert, op welke manier dan ook.
Trump gaat er prat op een deal maker te zijn. Is dat geen verleidelijke veiligheidsdeal voor Israël?
Ik schrijf dit op de avond dat Israël heel plechtig en indringend als altijd de ongeveer 23.544 gesneuvelde soldaten sedert 1948 herdenkt. En dat een week na de herdenking van de Sjoa.
Dan móet je toch ook aan vrede denken?!
