Laat ik het eenvoudig en begrijpelijk uitdrukken: “Torastudie beveiligt Israël.” Dat is in wezen de opmerkelijke boodschap van de Sefardische opperrabijn Yitschak Yosef die Israël in oorlogstijd als een blikseminslag bij heldere hemel heeft getroffen.
De opperrabijn sprak zich uit tegen aanname van een wetsvoorstel dat jesjiva-studenten dienstplichtig maakt. Als de wet wordt aangenomen, dreigde de opperrabbijn, zullen alle jesjiva-studenten Israël verlaten, emigreren dus. Het gaat om maar liefst 60.000 studenten die de dienstplicht ontlopen en op kosten van de staat Tora, Talmoed en andere religieuze teksten bestuderen.
Zeker in oorlogstijd is vrijstelling van de dienstplicht een open wond in de Israëlische samenleving. Waarom wij wel en zij niet?
Het is een gerechtvaardigde vraag, die in het traditionele coalitiegekonkel al tientallen jaren kopje onder gaat. Netanjahoe en zijn voorgangers hebben geen parlementaire meerderheid kunnen vormen zonder de steun van de orthodoxe partijen. Zo is het en zo is het bijna altijd geweest in de Israëlische politiek. In 1948 besloot David Ben-Goerion tientallen jesjiva-studenten vrij te stellen van de dienstplicht en hen bovendien op staatskosten te laten studeren.
Het debat woekert voort en roept felle emoties op in een tijd dat andere zaken, zoals de betrekkingen tussen de Amerikaanse president Joe Biden en premier Benjamin Netanjahoe een dieptepunt hebben bereikt. De Amerikaan heeft vastgesteld dat Netanjahoe Israël meer schade toebrengt dan goed doet. En dat heeft hij niet alleen gedacht maar ook hardop gezegd.
Ook om Amerikaans binnenlandse politieke redenen heeft Biden zijn geduld met Netanjahoe verloren. Maar hij vindt het onverteerbaar dat het Israëlische oorlogsgeweld in Gaza inmiddels het leven van meer dan 30.000 Palestijnen heeft gekost. Hij bekritiseert Israël voor het vertragen van humanitaire hulp aan de in de grote nood verkerende Palestijnse vluchtelingen in Gaza, dat wil zeggen Palestijnen die door het Israëlische leger om tactische militaire redenen van noord- naar zuid-Gaza zijn gedirigeerd
Vandaar twee opzienbarende besluiten van Biden: een rode lijn in het zuiden van Gaza die Israël ervan moet weerhouden een groot offensief in Rafah in zuid-Gaza te lanceren. Volgens de Israëlische militaire woordvoerder zitten daar de laatste gevechtseenheden van Hamas en hoogstwaarschijnlijk ook Yahya Sinwar, de leider van Hamas die op 7 oktober het bevel gaf Israël aan te vallen. Biden wil voorkomen dat duizenden Palestijnen tijdens zo’n Israëlisch offensief het leven zullen verliezen.
Nog opmerkelijker is dat Biden heeft besloten een aanlegsteiger te bouwen aan het strand van Gaza – een drijvende haven – om met vrachtschepen grote hoeveelheden voedsel voor de Palestijnse bevolking aan te voeren.
Deze Amerikaanse interventie in de oorlog heeft naar mijn oordeel de functie van een veto tegen een Israëlisch offensief in Rafah. Zo legt Netanjahoe het echter niet uit want hij blijft er bij dat Israël Hamas in Rafah volledig moet vernietigen om een ‘totale zege’ op Hamas te kunnen realiseren.
Als deze column verschijnt, is de Ramadan, de islamitische vastenmaand, al enkele dagen oud. Israël heeft in Jeruzalem, rond de Al-Aksa, scherpe veiligheidsmaatregelen getroffen om een uitslaande religieuze brand, die ook de Israëlisch-Arabische gemeenschap en de Westoever van de Jordaan kan laten ontploffen, in de kiem te smoren. Hamas heeft de Palestijnen opgeroepen bij de Al-Aksa te vechten tegen de zionistische indringers. In Zion is niets zeker deze spannende dagen.
