Onlangs dineerden wij met vrienden. De sfeer was warm, totdat het gesprek op Israël kwam. Dat is niet zo gek omdat deze vrienden weten dat ik voor NRC Handelsblad bijna veertig jaar correspondent in Israël ben geweest. Dus ging het over Gaza, over de Palestijnse protesten langs het hekwerk, de scherpschutters die Palestijnen met scherp onder vuur nemen en teveel demonstranten doden en verwonden. Toegegeven: ik heb het daar moeilijk mee. Maar ik begrijp wel dat Israël niet kan toestaan dat Palestijnen door het hekwerk breken en in groten getale Israël binnen stromen.
Het gesprek kreeg een nare ondertoon toen de gastvrouw verklaarde dat ze Israël niet, zelfs nooit wil bezoeken. Dat vind ik moeilijk. Israël is geen terreurorganisatie, geen doodssyndicaat, maar een land dat zich inzet om zich te verdedigen tegen Hamas, de Islamitische Jihad, Hezbollah en andere spelers in het Midden-Oosten die Israël van de wereldkaart willen vegen. Het is maar goed dat de vijanden wel met verbaal vuur kunnen schieten, maar niet over de middelen beschikken om Israël à la Hitler te verbranden. Waarom kon de gastvrouw geen begrip opbrengen voor het Joodse drama door de eeuwen heen dat tot de stichting van Israël heeft geleid, de enige echte veiligheidshaven voor Joden? Dat ik kritiek heb op verschillende aspecten van de Israëlische binnen- en buitenlandse politiek doet niets af aan mijn diepste overtuiging dat Israël er voor het Joodse volk moet zijn, ook al doet Netanjahoe zijn best dat gevoel te verzuren.
Over de democratie ondermijnende verrechtsing van het Israëlische politieke toneel wil ik het nu niet hebben. Later.
Nu wil ik stilstaan bij een andere Nederlander, Peter Malcontent (ontevreden), een man die doceert aan de Universiteit van Utrecht, een specialist is op het gebied van mensenrechten en meent zich een oordeel over Israël aan te kunnen meten. Waarom schrijf ik ‘meent’?
In een interview in Trouw van 9 juni werd hem gevraagd waarom hij nooit een bezoek aan Israël heeft gebracht. Het antwoord van deze intellectueel is onthutsend. “Ik heb er lang over nagedacht maar ik vond dat ik het beter niet kon doen. Het is lastig om in dit conflict objectief te blijven en als ik dan ook nog eens door Israël en bezet gebied ga lopen, dan wordt het wel heel moeilijk. Ik kan maar beter even in de ivoren toren blijven zitten.” Hij beweert dat een historicus liegt als hij beweert objectief te zijn.
Wat is dan zijn criterium? Peter Malcontent heeft het zelfbeschikkingsrecht als maatstaf genomen voor zijn visie op Israël en daaraan heeft hij het Nederlandse beleid ten aanzien van Israël en de Palestijnen getoetst. Hij is tot de conclusie gekomen dat in Nederland het zelfbeschikkingsrecht van Israël nog steeds zwaarder weegt dan dat voor de Palestijnen. Maar hij ziet vanuit zijn ivoren toren in Utrecht wel een kentering ten gunste van de Palestijnse zaak.
Deze intellectueel brengt weinig begrip op voor Israëls handelen, maar ook heeft hij kritiek op de repressie van de Palestijnse autoriteit van de vrijheid van meningsuiting. Hetzelfde geldt voor Hamas. Mooi evenwicht.
Maar goede Peter kom toch eens uit je ivoren toren. Ga, desnoods met medewerking van CIDI, naar Israël en de Palestijnse gebieden om een op de werkelijkheid gebaseerde mening te vormen over het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Ik vind het eigenaardig dat jij, als iemand die – zo blijkt uit het interview in Trouw – zich toch op de één of andere manier betrokken voelt bij dit conflict, weigert je ter plaatse feitelijk en emotioneel tot een oordeel te laten inspireren.
Het niet willen gaan heeft voor mij een nare bijsmaak, net als de bijval die je zou krijgen van die gastvrouw tijdens dat diner als je bij haar aan tafel zou kunnen aanschuiven.
