NRC-Handelsblad heeft vanuit een journalistiek oogpunt boeiende onderzoeksjournalistiek gepleegd. Een jaar lang hebben twee journalisten van de krant, onder wie Leonie van Nierop, oud-correspondente in Israël, geploeterd om te bewijzen dat een minister de wet heeft overtreden.
De minister van sociale zaken, Lodewijk Asscher, heeft volgens de krant met medeweten van premier Mark Rutte AOW-gerechtigde Nederlandse kolonisten de hand van de liefde boven het hoofd gehouden. De wet is duidelijk: de uitkering van de AOW voor deze categorie kolonisten moet worden gekort omdat zij in bezet gebied wonen dat volgens het internationale recht geen deel uitmaakt van de staat Israël.
Het gaat volgens NRC slechts om 81 Nederlanders die zich in bezet gebied hebben gevestigd en aanspraak maken op de AOW waarvoor ze hebben betaald.
Het ging de onderzoekjournalisten niet om Israël in een kwalijk daglicht te stellen maar om ‘gerechtigheid’, zoals Leonie van Nierop zei. Een minister mag de wet niet naar zijn persoonlijke voorkeur of emotie aanpassen.
Het parlementaire debat over deze zaak toonde aan dat minister Asscher minimale politieke schade heeft opgelopen. Parlementariërs uit de linker hoek hadden geen begrip voor het argument dat er onder de AOW-gerechtigden in bezet gebied ook overlevenden van de Holocaust zijn.
Als het puntje bij paaltje komt, hebben volgens minister Asscher slechts vier AOW-ers die in bezet gebied en/of in het geannexeerde deel van Jeruzalem wonen, onrechtmatig een uitkering gekregen waarop had moeten worden gekort. Dus geen 81 zoals NRC schreef. En, zo zei hij, de Kamer had eerder besloten dat Holocaust-slachtoffers waar ook ter wereld, dus ook in bezet gebied, een volledige AOW-uitkering krijgen. Ik weet niet wat het vervolg van deze storm in een glas water is. Heeft NRC documenten waaruit blijkt dat minister Asscher de Kamer onjuist heeft ingelicht?
Aan de reacties heb ik gemerkt dat het blootleggen van deze affaire naar anti-Israëlgevoelens riekt. NRC heeft trouwens, als het om begrip voor Israël gaat, geen goede naam in Joodse kringen.
Het ging de onderzoeksjournalisten niet om Israël direct of indirect te pesten, maar om het sjoemelen met de wet aan te tonen. Dat is de taak van de journalistiek.
Zo kwamen Israëlische media er achter dat premier Benjamin Netanjahoe tijdens een bezoek aan New York zijn haar voor 1.600 dollar had laten knippen! Dat was ook een staaltje geslaagde onderzoeksjournalistiek. De onthullingen over de buitensporig luxueuze levensstijl van Benjamin en Sarah Netanjahoe houden aan. Zou Benjamin wel eens de eenvoudige woning van David Ben Goerion hebben bezocht of op bezoek zijn geweest bij Menachem Begin? En bij Golda Meir, die voor Kissinger zelf in haar keukentje koffie zette? Die tijden zijn voorbij. De Netanjahoe’s leven op zo’n grote voet, daar past geen normale schoen op. En wat doet dat met zijn politieke denken?