Ik had het niet verwacht maar toch gebeurt het. Aardige Nederlandse Joden die vroeger mijn artikelen in de NRC verfoeiden, geven me nu complimenten. ”Je bent van mening veranderd. Meer genuanceerd ook. Daarom voel ik nu de behoefte je te complimenteren.” Dat zijn ongeveer het soort zinnen dat over me wordt uitgestort. Het helpt niet als ik tegensputter. “Ik ben helemaal niet van mening veranderd. De omstandigheden zijn anders nu. Daar speel ik op in in columns die ik schrijf of tijdens radiopraatjes.”
Wat is er veranderd? Ben ik optimistischer nu ik door heb dat vrede met de Palestijnen een hersenschim is geworden? Natuurlijk niet. Ik vind het verschrikkelijk. Maar als columnist moet ik wel zo objectief mogelijk analyseren.
Mijn analyse is dat Israël het van de Palestijnen heeft gewonnen. Er komt geen vrede, er komen geen grote territoriale concessies aan de Palestijnen op de Westelijke Oever van de Jordaan, Judea en Samaria. Israël en de Palestijnen kunnen gewoon niet tot elkaar komen. De partijen kunnen het zelf niet en ook niet met stevige Amerikaanse assistentie.
Vanuit Israëlisch perspectief ontwikkelt de Arabische lente zich tot een Islamitische omsingeling van de Joodse staat. Vanuit Israëlisch perspectief zou je wel gek zijn Hamas een kans te geven Judea en Samaria, of delen ervan te overheersen. Want het is absoluut duidelijk dat - mochten er ooit weer Palestijnse verkiezingen plaatsvinden - Hamas aan het langste einde trekt. En dan heb je een organisatie aan de deur die jouw bestaan ontkent, en een Palestina dat een basis voor terreur kan worden.
Juist de angst voor Hamas weerhoudt het huidige leiderschap in Ramallah ervan concessies voor vrede te doen. De Palestijnse president Mahmoed Abbas is geen lafaard maar een realist die weet dat hij aan Israël geen concessies kan doen. Zelfs voor vrede niet. Want waarom zou je concessies doen aan een Joodse staat die niet mag bestaan? Zo eenvoudig is het bij de Palestijnen nu.
Het Israël van vandaag staat ook niet open voor concessies aan de Palestijnen. Niet over Jeruzalem, niet over het opgeven van militaire installaties langs de rivier de Jordaan, niet over het toestaan van een gemilitariseerde Palestijnse staat, etc.
Wat is de conclusie? Is het goed voor Israël dat vredeskansen zijn gemist? Nee, nee en nogmaals nee.
Israël komt niet meer van de Palestijnen af. Met andere woorden: Israël zal bezetter moeten blijven. Tegen wil en dank met alle gevolgen van dien voor de inhoud en waarde van de Israëlische democratie. Zal Israël daardoor afglijden naar een apartheidsstaat? Die vraag is nu al actueel. Hoeveel politieke acrobatiek is er voor nodig om daaraan te ontsnappen? Het is misschien wel Israëls grootste uitdaging.
