Wanneer heeft Israël in het geheim besloten de westelijke oever van de Jordaan te annexeren? Kort na de oorlog van 1967 of die van 1973 misschien. Het is gissen, maar niet zonder reden.
Israël, ongeachte wie er premier is, investeert enorme bedragen in de bouw van nederzettingen, de aanleg van wegen die de nederzettingen verbinden en andere belangrijke voorzieningen zoals water en elektriciteit.
Bovendien heeft het IDF, de Israëlische strijdkrachten, de taak de over een groot gebied van het zuiden naar het noorden verspreide nederzettingen te beschermen tegen Palestijnse aanslagen.
Waarom zou Israël zich deze enorme financiële en menselijke inspanning getroosten als de bezetting van de westelijke oever van de Jordaan – voor velen Judea en Samaria – een tijdelijk karakter had? Een troef voor vredesoverleg misschien.
Dus is het begrijpelijk dat Israël geen onafhankelijke Palestijnse staat naast zich zal dulden in wat nu bezet gebied is. Het akkoord van Oslo, een weg naar vrede die in 1993 werd bewandeld door de vermoorde premier Rabin en de Palestijnse leider Jasser Arafat, is morsdood, gemangeld in de aanhoudende stichting en uitbreiding van nederzettingen.
Om diplomatieke redenen heeft Israël niet de politieke moed open kaart te spelen met zijn echte bedoelingen. Een storm van verontwaardiging, aangewakkerd in Washington en ondersteund door de EU, zou over Israël gaan als een premier van het Joodse land zou aankondigen dat Judea en Samaria worden geannexeerd zoals eerder de hoogvlakte van Golan werd ingelijfd. En dus schuilt de echte Israëlische intentie zich achter het begrip ‘kruipende annexatie’. Kleine stapjes die weliswaar kritiek losmaken, maar als het er op aan komt Israël niet echt pijn doen.
Israël presenteerde het besluit nog eens vierduizend woningen in nederzettingen te investeren bijna als de normaalste zaak van de wereld. Zo gaat al lang, toch? Met dit besluit trapte Israël wel op de lange tenen van president Joe Biden, die in zijn naïviteit nog gelooft in een twee-staten-oplossing. Met een bezoek van Biden aan Israël in het verschiet en geluiden van ongenoegen in Washington krabbelde Israël terug en werd het aantal woningen bijgesteld tot maximaal drieduizend.
Kennelijk was die pleister op de voet van Biden voldoende om de reis naar Israël niet af te blazen. Hij zou zelfs overwegen een bezoek te brengen aan Oost-Jeruzalem, als een symbolische geste dat dit door Israël geannexeerde deel van Jeruzalem in zijn visie de toekomstige Palestijnse hoofdstad zou moet worden. Het is een welwillend pro-Palestijns gebaar dat zoals veel gebaren en uitspraken snel zal worden vergeten.
Laat het duidelijk zijn: Israël houdt de Verenigde Staten al tientallen jaren aan het lijntje. Het is geen lolletje voor een Amerikaanse president die wil worden herkozen Israël te bekritiseren. Iedere Amerikaanse politicus die het ver wil schoppen moet rekening houden met de sterke pro-Israëlische krachten – Joden en fundamentalistische christenen – in het politieke Amerikaanse krachtenveld en dus het hoofd buigen voor Israëlische belangen. Dat Biden misschien stappen zal zetten in Oost-Jeruzalem is een aanwijzing dat Israëls greep op de Amerikaanse politiek tanende is, zeker in de linkervleugel van zijn Democratische partij, waar de steun voor een Palestijnse staat naast Israël zich de laatste jaren heeft geopenbaard.
Desalniettemin is de Israëlische annexatiedrang niet te stoppen. En als annexatie om welke reden dan ook geen optie is, dan leidt de huidige politiek tot een eenheidsstaat tussen de rivier Jordaan en de Middellandse Zee, waarin Israëlische Joden en Palestijnen in het beste geval op basis van gelijkheid zullen moeten co-existeren. Een optie die tot een Palestijnse meerderheid kan leiden. Een schrikbeeld voor Israëli’s en dus geen remedie voor het Israëlisch-Palestijnse conflict.
Welke keus Israël ook maakt Palestijnse terreur (verzet) zal Israël blijven begeleiden omdat het zionisme anno 2022 geen antwoord heeft op het Palestijnse nationalisme. Dat is de Israëlische en Palestijnse tragedie. Iedere dag opnieuw.
