Ik begrijp wel waarom premier Benjamin Netanjahoe achter de schermen oppositie voerde tegen de verkiezing van partijgenoot Reuben Rivlin tot Israëls president, opvolger van de vaak opstandige president Shimon Peres. Netanjahoe houdt niet van rivalen, binnen en buiten de partij, die hem naar de kroon steken. Dat Rivlin, in zijn vorige rol als voorzitter van de Knesset, hem in de populariteitscurve zo snel voorbij zou streven, moet hem wel verrast hebben.
Terwijl ik dit hoog in de lucht in een El Al-toestel op weg naar Amsterdam schrijf, lees ik in Ha’aretz dat Rivlin de populairste politicus is. Met een goedkeuringscoëfficent van 72 procent laat hij Netanjahoe ver achter zich. Rivlin is een Likoednik van de oude stempel. Als ik hem goed taxeer is hij tegen de stichting van een Palestijnse staat naast Israël. Dat is zijn revisionistische inclinatie, die ik niet deel. Maar daar houdt mijn kritiek op hem op. Ik waardeer Rivlin omdat hij een Likoed-democraat in hart en nieren is. Vroeger en nu verzet hij zich tegen pogingen vanuit het extreem-nationalistische kamp in de regering om het gezag van het Hooggerechtshof via wetgeving te kortwieken. Rivlin staat ook pal voor mensenrechten in zijn land. Dat doet me denken aan die legendarische voorganger Menachem Begin die na zijn sensationele verkiezingszege in 1977 het martelen van Palestijnse gevangenen verbood. Begin had ook sterk de democratische impulsen, ook uit de school van Jabotinsky.
Ik vind het opmerkelijk en buitengewoon bemoedigend dat Rivlin de afgelopen dagen een lans heeft gebroken voor de rechten van de grote Arabische/Palestijnse minderheid in Israël. Hij stelde vast dat dit van cruciaal belang is voor de toekomst van zijn land. Hij liet dit geluid horen voor een enthousiast Arabisch gehoor in Israël. De handen gingen op elkaar toen Rivlin ook uitkwam voor de stichting van een eerste Arabische stad en diepere economische en culturele integratie tussen beide gemeenschappen. Hij wees er op dat er sedert de stichting van de staat Israël geen enkele Arabische woonplaats, dorp of stad is verrezen. Wel werd negentig procent van Arabisch land in de beginjaren van Israël onteigend, waardoor de Arabische dorpen geen ruime groeimogelijkheden hadden. Ik ben benieuwd of Rivlins opmerkingen effect zullen hebben op de regeringscoalities. Zou de regering Netanjahoe meer geld willen investeren in de Arabische sector?
Tot slot van dit hoge bericht: Rivlin bepleitte ook rechtstreekse onderhandelingen met Hamas en snelle opbouw van de strook van Gaza! Ik weet dat er onderhandse contacten zijn tussen Israël en Hamas maar Netanjahoe heeft dat nog niet willen toegeven. Weer is Rivlin hem een slag voor.
