Tegen de achtergrond van de vluchtelingencrisis gebeurde in Israël iets opvallends dat ons, met het nieuwe Joodse jaar voor de deur, allemaal aangaat. De vraag die in het middelpunt van de ideologische discussie staat, is of Israël Syrische vluchtelingen moet opnemen. Heeft het vervolgde Joodse volk in eigen land een morele plicht andere vervolgden, ja zelfs Syriërs, op te nemen? De tegenpool is het Duitse voorbeeld. Bondskanselier Angela Merkel is vóór, wegens de eeuwige Duitse verantwoordelijkheid voor de Holocaust.
Isaac Herzog, de leider van het Zionistische blok (oude Arbeidspartij) stapte om pure Joodse historische redenen in de schoenen van Merkel. Voor hem is het om morele redenen een uitgemaakte zaak dat Israël zijn grenzen opent voor in nood verkerende Syriërs en anderen. Makkelijk praten voor een oppositieleider, moet premier Benjamin Netanjahoe gedacht hebben. Voor hem is dat morele standpunt een dooddoener. Israël is te klein om vluchtelingen op te nemen, beargumenteerde hij. Zeker als het om Arabieren gaat. Dit schijnargument van de langst zittende premier ooit schoot bij Herzog in het verkeerde keelgat. “Je ben vergeten wat het betekent Jood te zijn,” zei hij. Voor Herzog is het onaanvaardbaar dat een premier van het Joodse land de grenzen sluit voor vluchtelingen.
Netanjahoe trekt zich van deze getto-tirade van Herzog niets aan. Hij is er zo doof als een kwartel voor. Dat Likoed-premier Menachem Begin in de zestiger jaren wel Vietnamese bootvluchtelingen opnam, zegt hem anno 2015 niets. Netanjahoe is een nationalistische leider voor wie de veiligheid van zijn land, zoals hij die ziet, de allerhoogste prioriteit heeft. Morele argumenten vallen voor hem in het Midden-Oosten door de mand. Dat verklaart ook zijn starre houding in het conflict met de Palestijnen.
Met een vooruitziende blik heeft hij opdracht gegeven een lang hekwerk te bouwen langs de Arawa, tot Eilat, om te voorkomen dat een vluchtelingenstroom via Jordanië Israël binnenvalt. Een hek daar, een hek hier, een muur daar en je hebt de kaart van Israël voor ogen. Hongarije en andere Europese landen tonen belangstelling voor de Israëlische hekkenkunst. Inderdaad: het hek langs de grens met de Sinaï-woestijn heeft de stroom Afrikaanse vluchtelingen afgeremd. Wat is het scenario als duizenden vluchtelingen het nu in aanbouw zijn hekwerk langs de Arawa (grens met Jordanië) proberen te doorbreken? Israëlische soldaten schieten op Arabische vluchtelingen? Of toch doorlaten? Voorlopig richt de vluchtelingenstroom uit het Midden-Oosten zich op het Europese continent. Daar is het gras toch groener dan in Israël!
Nog een opmerking tot slot, om u een goed gevoel te geven bij het ingaan van het nieuwe Joodse jaar. Het is toch een buitengewone eer voor Israël dat Arabieren een toevlucht zoeken in Israël! Dat riekt naar een vredesinstinct toch? Ik herinner me dat ik in 1967 een jonge Palestijn uit Gaza naar Israël meenam, op zijn verzoek. Zijn moeder wierp zich voor mijn auto. “De Joden zullen je vermoorden,” riep ze. Ja, toen geloofden nog veel Palestijnen dat de Joden er uitzien als duivels met horentjes op het hoofd. Dat imago van de Jood is gelukkig dood. Het rijmt ook nog.
