Waar moet je op letten als een Amerikaanse politicus zich opmaakt zich in de race naar het presidentschap te storten? Nog steeds is hetzelfde antwoord op deze vraag van kracht: onvoorwaardelijke steun aan Israël. Voor mij is het duidelijk dat Hillary Clinton zich opmaakt om president Barack Obama in het Witte Huis te kunnen opvolgen. Om die grote stap als eerste vrouwelijke president te kunnen maken, heeft zij zich al uitgesproken voor het verdiepen van de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en Israël. Is dat kritiek op de huidige onderkoelde relaties tussen Obama en Netanjahoe? Of is zij inderdaad van oordeel dat de politieke en strategische banden tussen Israël en de VS tot knellends toe moeten worden aangehaald? Hillary weet als geen ander dat het paaien van de Joodse stem in staten met betrekkelijk grote Joodse gemeenschappen cruciaal kan zijn voor haar verkiezing tot president. Want het historische toeval wil dat die staten, New York en Californië bijvoorbeeld, de meeste kiesmannen opleveren. Wie deze staten binnenhaalt, staat al aan de voordeur van het Witte Huis waar eerder Bill Clinton, haar echtgenoot, als president resideerde. Als ‘first lady’ ten tijde van diens presidentschap is Hillary natuurlijk intensief betrokken geweest bij de pogingen van Bill om ten tijde van de vredestop met Yasser Arafat en Ehud Barak in Camp David, een punt te zetten achter het Israëlisch-Palestijns conflict. Ze zat weliswaar niet aan de onderhandelingstafel maar kreeg van Bill informatie over de stand van zaken uit de eerste, betrouwbare hand.
Mocht Hillary inderdaad de tweede Clinton worden die zich president van de Verenigde Staten mag noemen, dan krijgt Israël te maken met een president die het Midden-Oostendossier uit haar hoofd kent. Het is natuurlijk niet zeker dat Hillary inderdaad de nominatie voor het presidentschap voor de Democraten in de wacht sleept en dan ook nog de verkiezingen van een Republikeinse kandidaat wint. Voor zover ik de Amerikaanse politiek kan overzien, maakt Hillary een redelijke kans Obama in het Witte Huis op te volgen. Zal zij dan, in het voetspoor van Bill, ook proberen het Israëlisch-Palestijnse conflict naar een oplossing te leiden? Verstaat zij dat onder het aanhalen van de betrekkingen met de Joodse staat? May be.
Juist in verband met de mogelijke Hillary-kandidatuur zijn de op 17 maart te houden Israëlische algemene verkiezingen belangrijk. Ik hoop dat het ook dit jaar weer te ontsteken Chanoekalicht de duisternis zal verdrijven en er in de stembus een einde komt aan het kortzichtige, paranoïde, en nationalistische Likoed-bewind. Netanjahoe heeft de vredesdiplomatie verknald en zonder het te begrijpen in de kaart gespeeld van de Palestijnen. Het ene na het andere Europese en Zuid-Amerikaanse parlement erkent de Palestijnse staat. Ook in Nederland wint de gedachte Palestina te erkennen veld. Hoe zal Hillary daarop inspelen? Dat hangt natuurlijk af van de uitslag van de verkiezingen in maart. Indien Netanjahoe de verkiezingen overleeft en premier wordt van een ultranationalistische regering, zie ik geen mogelijkheid tot ontspanning tussen Jeruzalem en Washington. Dan zakt het zionisme weg in een binationale apartheidsstaat. De diplomatieke vredeskaarten zullen hoopvoller worden geschud indien een centrum-links blok de macht van het nationalistische blok overneemt. Hillary, of zelfs een Republikeinse president heeft dan aangrijpingspunten om opnieuw te proberen het Israëlisch-Palestijnse conflict uit het slop te trekken. Het uit elkaar halen van de kluwen Israëli’s en Palestijnen die in de bezette gebieden door elkaar wonen, is een enorme diplomatieke en emotionele uitdaging. Misschien moet ik nu al concluderen dat de door Likoed sinds 1977 gevoerde intensieve nederzettingenpolitiek het Israëlisch-Palestijnse geschil klem heeft gezet. Ik hoop dat Hillary het als idealistische Amerikaanse net nog een beetje hoopvoller ziet.