Ik weet niet hoe het bij u staat, maar wij hier in Amstelveen-Zuid zijn al vanaf afgelopen vrijdag bezig met discussiëren over wat nu wél en niet een Poeriem-grap was in het Poeriem-nummer van het NIW. Ach, ik kreeg door sommigen al haast profetische kwaliteiten toegedicht. Ik schreef vorige week immers al: Altijd verdacht zijn berichten over halachische oplossingen via techniek, een berichtje over een Joodse BN-er of een rabbijn natuurlijk … En verdraaid: dat malle bericht over Barbie en Oh Oh Shalom, de Sjabbes-fiets met rabbijn Jacobs, en de Just-brug volgens sommigen. Eitje dus, dacht ik. Tevreden achterover leunend op de sofa begon ik te lezen. Een verdiende rust na een lange week …
Maar wacht eens, pagina vier: Israëlisch materieel voor Turkije – zou zomaar een grap kunnen zijn. Iedereen weet dat de verhoudingen tussen beide landen al tijden gespannen zijn. Maar kijk nou eens, mijn oog valt op een curieuze passage in het artikeltje op pagina vier: Nieuwe Geuzennaam voor Ajax. Want, ik lees daar een uitspraak van Han van Poppel (Poppel=Foppel=Poeriem?): “Maar we laten onze supporters niet in de steek. We zullen een speciaal fonds instellen zodat mannen op onze kosten hun davidsterrentatoeages kunnen laten verwijderen.” Dat moet toch wel Poeriem zijn? Toch?
Onrustig las ik verder: Hang-Joden bij Laromme (pagina vijf). Tja, het zal wel een Poeriem-grap zijn, maar het zou zo maar kunnen, acht oudere orthodoxe mannen die voor veel overlast zorgen … Verwarring alom. En die Just-brug, echt of niet? Nee, dan pagina zes: Afscheiding Tempelmuur krijgt prikkeldraad – om zo mannen en vrouwen van elkaar te scheiden. Een wat foute Poeriem-grap, als je het mij vraagt – of is het echt (slik …)? Nee, nu heb ik er echt één – pagina zeven, gil ik triomfantelijk naar mijn familie: Louvre geeft door nazi’s geroofde kunst terug … Haha. Kostelijk. En Bar Refaeli zoekt God – haha, die zat net nog te zoenen met een nerd in een commercial en is nu al in God. Ze zou niet meer in bikini willen verschijnen uit religieuze motieven. Onzin, zeggen anderen, ze is gewoon te dik geworden. Kostelijke grap, waar ik in eerste instantie overheen gelezen had. Of toch niet? Iemand wijst me op de lange reeks van bekende Israëli’s die opeens orthodox zijn geworden afgelopen decennia. Knagende twijfel – Poeriem of niet?
Over pagina negen doe ik wel een vol uur: 2.0 feit. Poeriem-grap of niet? Via-via had ik vernomen dat er 120 amendementen waren ingediend. Dus hoe kan dat allemaal zo vlekkeloos zijn verlopen? Uit het kleine stukje van een halve pagina word je niets wijzer – terwijl het toch om een belangrijk onderwerp gaat. Maar dan lees ik de volgende quote van Ronnie Eisenmann: “We hebben enorm veel positieve reacties gekregen en zijn zeer verheugd met deze adhesie”. Dit laat me toch weer hevig twijfelen – toch weer een gefingeerd Poeriem-nieuwsberichtje.
Echt spannend wordt het op pagina 20-21: Betaalbaar oud worden in Villa Mazzelsteijn. Kostelijk – alleen die naam al, die zo uit de Donald Duck lijkt ontsproten. Velen zijn het met me eens: een Poeriem-grap (wat zijn het er veel hè, dit jaar?) Later deze week krijg ik aanwijzingen dat het allemaal serieus was. Maar die naam dan, probeer ik nog … Bij de Rode Lijn (omslag) door Tel Aviv die even later de Rode Draad wordt (pagina 25) weet ik het echt niet meer, en mijn vriend die ik speciaal hiervoor laat op de avond een bezoek breng, ook niet. De Rode Draad – was dat niet een soort organisatie van prostituees? En ik bedoel: Royal HaskoningDHV – dat is toch overduidelijk een verwijzing naar koning Achasjverosj? Zuchtend kijken we elkaar aan – we weten het niet. Poeriem, of niet? Voorzichtig doe ik nog een poging op de fotopagina’s: Circus Poehaa uit Arnhem dat op bezoek was bij Circus Galil in Israël. Met een foto waarop iedereen een masker draagt – dat is toch een Poeriem-grap, gil ik nu wanhopig.
Duh, niet dus – zie ik thuisgekomen: kijk maar, compleet met de gemaskerde foto … Om gek van te worden, toch? De rest mag u zelf uitzoeken op internet en overmorgen in sjoel tijdens de haftara of drasja nog even checken …
Of is dít de boodschap van Poeriem: dat we alles even door een masker zien, de betrekkelijkheid van alles zien en durven te twijfelen aan alles. Mystici legden dan ook een relatie tussen Poeriem en Jom kiPoeriem, tussen Poeriem en Grote Verzoendag. Zo is Poeriem aan het eind van het jaar – de 12e maand – vlak voordat we het nieuwe jaar beginnen, gerekend in maanden: de maand na Adar is Nisan, de 1e maand. En valt Jom Kippoer in de kalender altijd net na het begin van het nieuwe jaar – gerekend vanaf de jaartelling die op Rosj Hasjana begint. Door een masker óp te zetten met Poeriem kunnen we later het jaar, met Jom Kippoer, ons masker áf zetten en de dingen zien zoals ze zijn, onvertekend door ons ego. En door ons te verkleden op Poeriem laten we juist op Jom Kippoer zien dat de keizer, en wijzelf, soms geen kleren aan heeft. Dat de Poeriem-grappen een distantie creëren waardoor we weer fris naar alles kunnen kijken en een nieuw begin kunnen maken.
Nou vooruit, nog een paar dan: pessimisme leidt tot een langer leven bij ouderen; in Nederland leiden we 1,7 miljard aan gezondheidsschade door trucks en in Europa gaan jaarlijks 350.000 mensen eerder dood door de uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof; en in Israël is in vier jaar tijd het aantal kinderen dat Ritalin neemt verdubbeld. Zeven procent van de kinderen in Israël neemt nu deze pillen (van de Joodse kinderen zelfs elf procent!)
Genoeg gelachen! Aan het werk, Tikkoen Olam begint bij onszelf …
Sjabbat sjalom
