Met Pesach in aantocht leiden veel vrouwen al aan PPS, het pre-Pesach syndroom, een aandoening waarvan ook de man hoofdpijn krijgt ... Mijn stelregel is altijd: stof is geen chameets en chameets moet in ieder geval iets van graan bevatten. Maar het helpt allemaal niet, en niemand wil luisteren. Want waarom maak je anders de ramen schoon voor Pesach? Vanwege al die resten van brood en graanproducten die aan je ramen kleven natuurlijk! Als je dan ook nog je huis open hebt gezet voor de traditionele familie-seider, dan ben je natuurlijk helemaal de klos. Vandaar dat in de Jediyot Acharonot zowaar een heus draaiboek te lezen was voor de seideravond, dat ik de lezers niet mag onthouden. Dus alvast een voorproefje:
tot 10 dagen voor de seider
je huis is al helemaal schoon, je hebt al de gastenlijst gemaakt, je hebt genoeg tafels, stoelen, bestek en glazen, je hebt het menu al samengesteld, etc.
tot 3 dagen voor de seider
koop alle etenswaren, regel de slaapplaatsen en beddengoed voor de gasten die overnachten, plan de aankleding van je tafel, beslis welke kleuren je gaat gebruiken, koop de benodigde versieringen en stoffen, verwen jezelf met een kappersbezoek of koop een nieuw kledingsstuk, etc.
2 dagen voor de seider
begin met koken: bereid de groenten, de marinades voor het vlees, de toetjes - pak de tafelkleden en kijk of ze schoon zijn, laat de kinderen naambordjes voor de plaatsen maken.
1 dag voor de seider
dek de tafel en versier deze, ga verder met koken: het vlees en de vis bereiden, salades maken, etc.
de grote dag ...
de laatste gerechten bereiden, de taken verdelen, neem rust in de middag.
Wie het hele plan wil lezen: klik hier
Ik hoor u al lachen – 'kunsjt dat die Israëlische vrouwen altijd overspannen zijn met Pesach'... Nee, bei uns in Amsterdam doen wij dat veel beter. Je rijdt naar de Makro of Hanos en koopt daar de goedkoopste wegwerptafelkleden, -bestek, -glazen en -borden. De spil van je maaltijd is natuurlijk de matze met geraspte kaas en bruine suiker (met boter natuurlijk). Eventueel aan te vullen met de onvermijdelijke eiersalade, aardappelsalade en iets geks: een tonijnsalade of zoiets ... En als je echt los gaat, maak je een (vegetarisch) groentesoepje erbij. Het is dat hagelslag en muisjes niet kosjer zijn voor Pesach, want anders ...
Maar ook de mannen hebben zorgen, lees ik in een Israëlische krant. Wat blijkt? Op slablaadjes en selderij afkomstig van bedrijven die kroppen sla kweken die "gegarandeerd zonder insecten" zijn, werden in een laboratorium in Israël tòch nog insecten gevonden! Vandaar dat men de slabladen ook nog in zeep en water moet weken voor dat je ze kan eten. In Israël neemt bijna iedereen namelijk groene sla voor maror, en niet onze mierikswortel. Dat betekent dus een enorme vraag naar sla rond Pesach, miljoenen kroppen. Wat een ramp dus dat er toch nog wat insecten werden gevonden, na onderzoek in een laboratorium. Volgens de Tora mag je geen insecten eten. Later bedacht men dat dat ook gold voor fruit en groenten waarop en waarin deze insecten rondkruipen. In de Talmoed is dat nog allemaal vrij relaxed – alleen beestjes die duidelijk van buiten kwamen, zijn verboden. Maar niet beestjes die op natuurlijke wijze in fruit of groente groeien. Men geloofde namelijk dat deze insecten uit het fruit en de groente zelf ontstonden, en niet – zoals wij nu weten – dat ze afkomstig zijn van andere insecten die daar eitjes legden.
De laatste decennia is de insectenvrees echter volkomen uit de hand gelopen. Elk slablaadje moet geweekt worden in een bad met azijn, zout of zeep. Daarna moet elk blaadje na gedroogd te zijn, tegen het licht worden gehouden om zo de kleinste insecten te kunnen zien. Weer anderen bedachten een talmoedische spitsvondigheid: alleen insecten die op de aarde (of de boom) krioelen zijn verboden volgens de Tora, maar niet als er hydrocultuur wordt gebruikt. Door sla te kweken op hydrocultuur, groeit het als het ware op water en niet op de aarde. Geen probleem dus als er toch nog beestjes op komen ...
Recent bleek echter dat er ook andere 'mogelijkheden' zijn. Landbouwers zouden hun sla zo vol spuiten met bestrijdingsmiddelen dat er bijna geen beestjes meer worden gevonden. Wel vond men het alarmerend dat dergelijke sla (en andere groente) veel meer pesticide bevatte dan toegestaan is. Hoe zit het dus met de gezondheid? Helaas zijn veel rabbijnen tegenwoordig meer geïnteresseerd in de spirituele gezondheid van hun volgelingen, dan hun lichamelijke. Alsof geest en lichaam te scheiden zijn ...
Tot slot is er dit jaar onder ultra-orthodoxe Joden in Israël veel interesse in het slachten van het Pesach-offer. Daar heb je namelijk volgens sommigen helemaal geen Tempel voor nodig! Vandaar dat via folders die uitgedeeld werden in de synagoges aangeraden wordt om voor twaalf sjekel je symbolisch te laten inschrijven op een lam, zoals dat traditioneel hoort (kas-sa ...). Om een ritueel geoorloofd lam te fokken voor als de Masjiach voor Pesach komt, was er met een orthodoxe boer afgesproken dat hij het dier geen oormerk geeft na geboorte, om het zo niet ongeschikt te maken als offerdier door het gaatje in het oor van het merk. Maar pas op: in Roemenië, las ik, wordt met Pasen blijkbaar lam gegeten. Omdat er echter niet genoeg lammeren zijn, slachten de boeren daar jonge honden en verkopen die op de markt als lamsvlees. Weet wat je eet dus, zodat je niet de hond in de pot vindt ...
