Terwijl in Israël er weer vrolijk wordt geruzied/gediscussieerd/van gedachte gewisseld * (doorhalen wat niet/wel van toepassing is/zijn) over de dienstplicht voor ultra-orthodoxen, er 40 mensen per dag omkomen in India bij het oversteken van treinrails (ca. 15.000 per jaar), een griepepidemie in Nederland op de loer ligt (we hebben nog wat vaccins over...), het VUMC een realitysoap is geworden, dolfijnen hun eigen grondwet moeten krijgen, had zich in het Heilige Land onopgemerkt een wonder voltrokken. De 102-jarige rabbijn Eljasjiew – één van de gezaghebbende rabbijnen in de ultra-orthodoxie – is weer ontwaakt. De zeer hoogbejaarde rabbijn werd een een week of twee geleden in zeer verzwakte toestand met longproblemen opgenomen in het ziekenhuis.
Terwijl iedereen al dacht dat het een aflopende zaak was – sommigen vonden zelfs dat men moest bidden dat de bewusteloze en beademde rabbijn uit zijn lijden zou worden verlost – deed hij dus enkele dagen geleden zijn ogen open. Iedereen was verbaasd. Hoewel, iedereen? Eén man had het al min of meer aangekondigd: ene Aharon uit Jeruzalem. De man – een 50-jarige part-time student van een Kollel (leerinstituut voor getrouwde mannen) – deed namelijk iets heel opmerkelijks. Hij doneerde volgens het artikel in de Yediot Acharonot een jaar van zijn leven aan de bewusteloze 102-jarige rabbijn – uiteraard nadat hij dit uitvoerig thuis met zijn vrouw en kinderen (en rabbijnen) had besproken. Tijdens het gebed verklaarde de man "Heer der Wereld, ik – X zoon van Y – doneer van mijn leven één jaar tot verdienste en genezing van rabbi Josef Sjalom ben Chaja Moesja".
Voor deze uitzonderlijke daad zijn precedenten te vinden in de Joodse traditie. Zo vertelt de Midrasj dat Adam eigenlijk 1000 jaar moest leven, maar uiteindelijk maar 930 jaar werd. Waar zijn die 70 jaar gebleven? Het antwoord is dat Adam die aan Koning David heeft gegeven. Bij zijn schepping kreeg Adam namelijk alle menselijke generaties te zien. Ook David, die echter bij zijn geboorte zou sterven. Hierop doneerde Adam 70 jaar van zijn eigen leven aan Koning David, die daardoor écht kon leven en de daden kon voltrekken die gedaan moesten worden (een beetje een deterministische visie op de geschiedenis...). In mystieke bronnen zal men dan ook zeggen dat Adam-David en de Masjiach één ziel zijn: Adam (in het Hebreeuws ADM) = Adam+David+Masjiach. Ook zou al eerder de Chafeets Chajim (Israel Meir Kagan Poupko, 1838-1933), iets dergelijks hebben gedaan, volgens deze Aharon. De illustere rabbijn doneerde 2 minuten van zijn leven aan een doodzieke rabbijn en deze leefde hierna nog enkele jaren. Met andere woorden: de resultaten zijn niet rechtstreeks in overeenstemming met de investering maar overtreffen deze. Gods zegen en levenskracht is natuurlijk oneindig. Lees hier het oorspronkelijke artikel in de Yediot (Hebreeuws).
Eeuwig leven bestaat dus: als heel veel mensen een minuut van hun leven zouden geven aan één enkel persoon dan zou die heeeel lang leven. Even een rekenvoorbeeld. Stel dat we nu eens niet zo egoïstisch zijn en alle aardbewoners aan één persoon 1 minuut leven schenken. Dat betekent dus 7 miljard minuten = 116666666,6666667 uur = 4861111,111111111 dagen = 13318,11263318113 jaar. Máááár... dat is de rekunkundige tijd die aan het leven van die ene persoon wordt toegevoegd. Doordat Gods zegen vele malen groter is – zoals die 2 minuten van de Chafeets Chajim die enkele jaren werden – mogen we die ruim 13.000 jaar met gemak met een factor 525600 vermenigvuldigen (op de basis van 2 minuten is 2 jaar...), oftewel circa 6.999.940.800 jaar. Best lang en bijna net zoveel jaar als er wereldbewoners zijn. Toeval?
Nu rijst natuurlijk de vraag, gezien de bankperikelen van de laatste jaren, of je maar steeds tijdseenheden aan elkaar kuntn blijven schenken. Een soort hypotheken die alsmaar worden doorverkocht, maar uiteindelijk waardeloos blijken? (U kent vast die mop van die blikken eten die Sam en Moos steeds aan elkaar doorverkopen totdat één een blik opent en ontdekt dat de inhoud allang beschimmeld is. Sufferd, zegt de ander, het is toch niet om te eten maar voor de handel...) Kan je dezelfde minuut twee keer schenken? Of werkt dit spirituele piramidespel wél, omdat Gods levenskracht en macht oneindig is? Kortom veel vragen, maar met menselijke eenheid kan je wel veel bereiken, volgens dit idee. En dat laatste lijkt me zeker juist.
Wat ons weer bij de parasja van deze week brengt, Teroema (Sjemot/Ex. 25:1-27:19) waarin de opdracht tot een bouw van een heiligdom centraal staat. Of beter gezegd: de plan tot de bouw en de inzameling van de benodigde materialen. Wil een gezamenlijk project lukken, dan moet iedereen zijn steentje bijdragen: man, vrouw, opgeleid, niet opgeleid, rijk, arm. Alleen dan wordt de Tempel op haar verschillende niveaus gebouwd – het micro niveau (de individuele mens), het meso-niveau (de mensheid), en het macro-niveau, het universum zelf.
Sjabbat Sjalom
