Dat de geschiedenis zich niet precies herhaalt, bleek woensdagavond maar weer eens. Een 'Wiedergutmachung' tegen het Duitse elftal zat er weer niet in en het trauma van 1974 blijft dus nog even onverwerkt. Toch was de overwinning van Spanje op Duitsland geen totale verrassing. Paul had het namelijk al allemaal voorspeld: Duitsland ligt eruit tegen Spanje.
Paul is een Duitse octopus uit Oberhausen die – zo zegt men – al sinds 2008 voetbaluitslagen voorspelt. Tijdens het EK van 2008 had hij voor 80% gelijk en dit WK voorspelde hij alle uitslagen van het Duitse elftal correct. De methode is eenvoudig: De verzorgers stoppen mossels in twee doorzichtige dozen met daarop de vlaggen van de landen die tegen elkaar spelen. De doos die Paul kiest, staat voor het winnende land. En hoewel al op internet het bericht circuleerde dat Paul een Nederlandse overwinning tegen Spanje voorspelde, werd dit door het Duitse aquarium Sea Life in Oberhausen tegengesproken. Pas vrijdag om 11.00 uur zal Paul zijn orakel-tentakel laten luiden.
Nu zult u dit wel allemaal quatsch vinden, maar eerlijk is eerlijk: ik ken geen rabbijn die een zo hoge score heeft qua profetie als 'Paul de Octopus'. Ik bedoel: verschillende rabbijnen voorspellen al decennia lang dat 'dit jaar nu echt de Masjiach gaat komen' en louloene hoor ... En wat te denken van de recentelijk overleden rabbijn Mordechai Elijahoe die vlak voor de ontruiming van Gaza zei dat het "absoluut niet zal gebeuren", daarmee een tekst uit Tenach citerend (hajo lo tehi'jéh in Ez. 20:31: "Daarom, dat wat in uw geest opgekomen is, zal geenszins geschieden").
Overigens zal niet iedereen de finale op zondag zien. Onze vriend Kees van der Staaij (SGP) kijkt niet, want SGP'ers kijken "op de dag des Heren" geen televisie. In de krant las ik daarover: "Absoluut niet", aldus een woordvoerder van de fractie. "Misschien dat de fractieleider wel eens televisie kijkt voor zijn werk, maar hij kijkt zeker niet ter ontspanning. En al helemaal niet op zondag." Gezien de goede relaties tussen het NIK en Kees van de SGP lijkt het me niet meer dan billijk om in dit geval als "zondagsjid" van Van der Staaij op te treden en de wedstrijd voor hem op te nemen zodat hij die later kan terugkijken. Of men zou hem kunnen adviseren om de TV op de sjabbes(/zondags)klok te zetten die hij van een vroom NIK-lid kan lenen, of anders gewoon te doen wat velen doen: kijken bij anderen. Lekker hypocriet, maar dat hoort er blijkbaar ook bij ...
Even iets anders. Begin juli werd in Utrecht het jaarlijkse gesprek gehouden tussen het NIK en de Rooms-Katholieke bisschoppenconferentie. Op de website van het NIK (www.nik.nl) lees ik:
De aanwezigen waren het er over eens dat de vrijheid van meningsuiting niet in strijd mag zijn met godsdienstvrijheid. Godsdienstvrijheid is een wezenlijk onderdeel van de in onze samenleving hoog gewaardeerde tolerantie richting allerlei groepen. Een groeiende intolerantie richting religieuze overtuigingen waarvan de afgelopen jaren sprake lijkt, noemden de deelnemers vanmiddag dan ook verontrustend.
Best een vaag bericht omdat er geen concrete voorbeelden worden gegeven. Helemaal snappen doe ik het ook niet, maar ik geloof dat het er op neerkomt dat godsdienstige ideeën en gedragingen al bij voorbaat boven vrijheid van meningsuiting en dergelijke staan. Een merkwaardige zaak, want als mijn geloof mij nu voorschrijft om antisemiet te zijn, homo's te vermoorden, vrouwen te verbranden en ander fraais? Ik denk juist dat je als gelovige goed naar je niet-gelovige tegenstanders moet luisteren. Als een soort moreel kompas voor het geval dat je de weg kwijt raakt. En zeg nu niet dat religieuzen de weg niet kwijtraken – lees eens een geschiedenisboek en de krant ...
Bovendien moet je concluderen dat landen waar religie een grotere rol speelt, niet de landen zijn waar het democratische gehalte extreem hoog is, de mensenrechten gerespecteerd worden en men aardig met andersdenkenden omgaat. En nu druk ik me nog gematigd uit ... Dat geldt o.a. voor Midden-Amerika, Zuid-Amerika, Oost-Europa en de Arabische Wereld. Terwijl de Tenach nu juist het unieke van elke mens uitdrukt door de idee dat de mens naar evenbeeld van God is geschapen. Tolerantie is dus een hoog goed en een ieder moet vrij zijn om de religie van zijn of haar keuze aan te hangen. Maar dat geeft je natuurlijk niet het recht om allerlei mensen uit te sluiten onder het mom van religie. Dan zitten we toch weer diep richting fundamentalisme, inquisities en andere ongein. Het verleden bestuderen kan wat dit betreft best leerzaam zijn. Het heden trouwens ook ...
En om deze column positief te eindigen, naar oud Joods gebruik: het is zomer en we gaan op vakantie. Ik ook - en dus spreken we elkaar pas eind augustus weer. Ik weet zeker dat we elkaar dan weer veel te vertellen hebben.
Alvast een fijne en inspirerende zomer gewenst!
