Nu we de lange rij feestdagen achter de rug hebben, kijken we vooruit naar de winter. We begonnen namelijk al meteen op Sjemini Atzeret met een speciaal gebed om regen en het vermelden van ‘majiev haruach umoried hageshem’ - u laat de wind blazen en de regen neerdalen - in de dagelijkse gebeden (3x daags ...). Ook elders kijkt men vooruit naar de winter: een extreem koude winter, zware sneeuwval, ‘winter des doods’, horrorwinter ... Aan de andere kant stellen anderen dat je het weer helemaal niet op zo'n lange termijn kunt voorspellen. Een meningsverschil dus - daar zijn we in het jodendom wel aan gewend, maar wat is de halacha in dít geval?
A propos voorspellen: afgelopen 21 oktober jl. had de aarde moeten vergaan volgens doemprofeet en evangelist Harold Camping. Helaas, het gebeurde niet. Camping geeft er verder de brui aan en stopt met het voorspellen van het einde der tijden. Overigens circuleerden ook in Israël allerlei berichten dat de vrijlating van Gilat Shalit al in de Tenach, of volgens anderen in de Zohar, of volgens weer anderen in Sefer Hachajim (mij verder onbekend) zou zijn voorspeld. In een aantal gevallen gaat het om verzonnen citaten die iemand heeft opgeschreven in een zogenaamd oude stijl (zie o.a. hier voor de Hebreeuwslezenden onder ons). ‘Voorspellen is moeilijk, vooral als het over de toekomst gaat’, zei een bekende komiek ooit al eens ...
Echt spectaculair was het verhaal dat te lezen was op COL – Chabad Online. Wat bleek? De moeder van Gilat Sjalit had enkele maanden geleden van een chabad-chassied uit Jeruzalem een dollar gekregen, die hij ruim 20 jaar geleden zelf van de Rebbe had gekregen. Chabad-chassidiem en sympathisanten van de beweging hechten aan die dollars die de Rebbe uitdeelde, onder het uitspreken van een zegen voor de ontvanger, een belangrijke betekenis, als zouden het een soort amuletten zijn die de ontvangers beschermen en een verbinding leggen tussen de Rebbe en degene die de dollar in handen heeft. Wat blijkt nu? 20 jaar geleden had de Rebbe de dollar gegeven aan de chassied uit Jeruzalem op precies de dag dat Gilat werd vrijgelaten: 20 Tisjri, die toen óók op een dinsdag viel, net als dit jaar! Het was destijds gebruikelijk dat chassidiem op de dollar de Joodse datum schreven van de dag waarop de Rebbe de dollar schonk.
En alsof het allemaal niet genoeg is, waren er ook mensen die een link legden tussen de bijbelse Joseef en Sjalit. Sjalit werd namelijk 5 jaar geleden ontvoerd op de sterfdag van de bijbelse Joseef, en nu vrijgelaten op de dag waarop volgens de mystiek de bijbelse Joseef te gast is in de soeka (Uzpizzin).
Nóg sterker was het bewijs uit de Tenach. In Bereesjiet (Genesis) 42:6 lezen we immers: Joseef nu was de machthebber over het land; hij was het, die aan al het volk van het land koren verkocht.
In het Hebreeuws:
De beginwoorden wejoseef hoe hasjaliet is in getallenwaarde 528.
Mááááár, de getallenwaarde van de Joodse naam van Gilat, Gilat ben Aviva Sjalit, is óók 528!!
Ik nodig u uit om dit te controleren – heeft u ook wat te doen op Sjabbat ... Tot slot werd ook Joseef gevangen gehouden in een put in de grond, zoals te lezen is in Bereesjiet 39:20: En Jozefs heer greep hem en wierp hem in de gevangenis, de plaats waar de gevangenen van de koning gevangen zaten. Zo kwam hij daar in de gevangenis.
Bij zijn bevrijding uit de gevangenis – na het succesvol uitleggen van de droom van Farao – lezen we: Toen ontbood Farao Jozef, en zij haalden hem ijlings uit de kerker (Bereesjiet 41:14). In het Hebreeuws staat er hier voor kerker - het woord bor dat put of diepe kuil betekent.
Om dit allemaal nog even te lezen en op u te laten inwerken kijk hier en hier voor de Hebreeuwslezenden onder ons. Hoewel ik denk dat het vast ook wel ergens in het Engels is te vinden in een orthodoxe krant uit de Diaspora. Ik hou me aanbevolen ...
Getallenwaarde is overigens een serieuze manier om de Tora uit te leggen. De Baal HaTurim (13e-14e eeuw) maakt in zijn Tora-commentaar vaak gebruik van deze methode. Een klein voorbeeldje uit de parasja van deze week: Noach stuurt een raaf uit, maar deze kan geen droog plekje vinden en blijft een beetje rondjes vliegen om de Ark heen: en hij liet een raaf uit, en deze vloog heen en weer, totdat de wateren van de aarde waren opgedroogd (Bereesjiet 8:7). De raaf wil zijn opdracht om de aarde te verkennen voor Noach niet uitvoeren, leren de rabbijnen. De letters van het Hebreeuwse woord tot waren opgedroogd vormen in een andere volgorde het woord TISJBI – de naam van de profeet Elija, Elija uit Tisjbi. Want duizenden jaren later zijn het dit keer de raven die hun Goddelijke missie nu wèl zullen uitvoeren en de belaagde profeet van voedsel voorzien: De raven brachten ‘s morgens brood en vlees, en ‘s avonds brood en vlees, en hij dronk uit de beek ... (I Koningen 17:6).
Sjabbat sjalom!
