Wanneer de langste dag weer is aangebroken, weten we het zeker: het is zomer! Ook raar ergens: het is zomer wanneer de dagen eigenlijk weer in lengte beginnen af te nemen. Waarschijnlijk bent u al druk bezig met het plannen van uw vakantie (hoewel een kwart van de Nederlanders zelfs niet de luxe heeft op vakantie te kunnen gaan …). Of liever: daar bent u al maanden mee bezig, door mensen in uw netwerk te ‘ondervragen’ over hun plannen, reisgidsen en ander wervend materiaal te bekijken, lyrische verhalen aan te horen van thuiskomers die niet (meer) gebonden zijn aan het ritme van schoolvakanties of werkschema’s, door Instagram en Facebook (of andere social media) goed bij te houden, of door lange brainstorms te houden met uw partner of andere gezinsleden.
Want alles wordt tegenwoordig een project waaraan moet worden gewerkt. Ook vakantie wordt zo werk, want je bent al lang niet mer echt vrij in je vakantie. Allerlei doelen moeten worden gehaald, bucketlijstjes afgewerkt, ingewikkelde reistrajecten afgevinkt, belangrijke boeken moeten worden gelezen, en de hobby moet naar een hoger niveau worden getild. En wel déze vakantie … terwijl je het hele jaar hebt uitgekeken naar die vakantie. Ook dat is wel raar: we werken om op vakantie te gaan en vervolgens ons zuurverdiende geld snel en onverantwoord uit te geven. Maar je hebt dan wel allerlei ervaringen, en die zijn volgens sommigen belangrijker dan goederen. Maar toch, wat zegt het feit dat we een heel jaar bezig zijn met onze vakantie in het vooruitzicht over ons werk?
Volgens de Amerikaanse hoogleraar antropologie David Graeber zou dat wel eens kunnen betekenen dat u een onzinbaan hebt, of zoals hij dat zelf noemt: een “Bullshit Job”. De man schreef er een essay over: On the Phenomenon of Bullshit Jobs. Kort gezegd komt het er op neer dat er in de moderne wereld veel banen bijkomen, maar banen die eigenlijk zinloos en overbodig zijn. Ze voegen niets toe aan de maatschappij, aldus Graeber in het AD. Het bewijs: “… het aantal werknemers in management, administratie, sales en dienstverlening is in de Verenigde Staten tussen 1910 en 2000 namelijk verdrievoudigd.”
In het interessante artikel in het AD wijst Graeber er op dat ons begrip van werk door de automatisering veranderd is vanaf de Middeleeuwen en dat er ook nog een bepaalde culturele factor in dit proces meeweegt: “In de christelijke wereld geldt het idee dat de mens moest lijden. Na het verstoten van Adam en Eva uit het paradijs moesten ze in het zweet des aanschijns werken.” Enfin, lees het verder maar uit.
Anderen wijzen er trouwens nog op dat de moderne maatschappij sommige mensen het gevoel geeft overbodig te zijn. Het gevolg: een stijging van verschijnselen als depressies en zelfmoord.
Misschien gaat u wel naar Israël met vakantie – hoewel daar nu een mini-oorlogje aan de gang is. Aanvallen vanuit Israël op Gaza, en raketten en brandende vliegers vanuit Gaza op zuid-Israël. Misschien zit u daarom liever in het noorden, in de altijd mooie Galiel, met zijn mooie natuur en weelderige druiven waar lekkere wijn van wordt gemaakt. Tegenwoordig kan je op veel plekken in Israël een wijnmakerij bezoeken en allerlei soorten proeven. Een wat minder goede afdronk hebben Barkan wijnen op dit moment. De wijnmaker kwam negatief in het nieuws toen bekend werd dat Ethiopische werknemers door afspraken in het kader van een nieuw en strenger kasjroetcertificaat van de Badatz (Eida Charedit) geen functies meer mogen vervullen waarbij ze in fysiek contact komen met de wijn. Dit vanwege de dubieuze Joodse status die de Ethiopische Joden zouden hebben volgens deze ultra-orthodoxe groepering.
Een brede coalitie reageerde verontwaardigd: van de Sefardische opperrabbijn Josef tot president Rivlin en verschillende politici, die de beslissing afdoen als discriminatie en racisme. Sommigen riepen zelfs op de wijn tijdelijk niet meer te drinken, totdat de beslissing is teruggedraaid. Lees hier een Engels artikel over deze zaak.
Enfin, ik wens u een mooie vakantie en zomer toe.
Sjabbat sjalom!
