Xenofobie

Leo Mock z”l

vrijdag 10 september 2010

Ik neem aan dat u zo ongeveer wel klaar bent met de voorbereidingen voor Rosj Hasjana – een triathlon dit keer: twee dagen Rosj Hasjana met als uitsmijter een Sjabbat er achteraan. De gasten zullen komen, de tafel staat al dagen netjes gedekt en na enig puzzelen is het menu ook rondgekomen. Het was even zoeken naar de juiste appeltjes en honing (en de servetjes in de kleur van het tafelkleed!) en zo, maar dat is nu wel geregeld allemaal. Baroech Hasjem. Sjo-far so good ... Volgend jaar stel ik voor om als teken van een goed en zoet jaar nu eens een slagroomtaart te nemen – dat is ook lekker zoet! Hoeveel appeltjes met honing kan een mens toch eten? En zondag is het alweer een vastendag – Tzom Gedalja, ter herinnering aan de moord op Gedalja ben Achikam (voor het verhaal lees: 2 Koningen 25:25-26). Ik zei het al eerder: ontzagwekkende dagen ... Zorg vooral voor inspirerende sjoellektuur, is mijn advies ...

Volgens Maimonides moet de sjofar ons wakker schudden. In hoofdstuk III van zijn Wetten over Inkeer lezen we daar:

4. [7] Alhoewel het blazen van de ramshoorn (Shofar) op Nieuwjaarsdag door de Schrift is geboden, bevat het nog een extra aanduiding, en wel: Waakt op, waakt op uit uw slaap gij slapenden, wordt wakker gij sluimerenden uit uw sluimering en onderzoekt uw daden, keert om in boete en berouw en gedenkt uw Schepper. Gij die de waarheid zijt vergeten door tijdelijke ijdelheden, die het hele jaar ijdel en ledig hebt gedoold, nutteloos en zonder uitredding, ziet uzelf aan; aanschouwt uw wegen en daden. Laat ieder van u zijn kwade weg verlaten en de gedachten die niet goed zijn prijsgeven ...

En inderdaad hebben we zo’n wake-up call wel nodig, want onze 'buren’ doen rare dingen. En dan heb ik het nu eens niet over onze Oosterburen maar over Frankrijk. Ik breng u even een bericht uit De Pers van 20 augustus in herinnering. Herinneren is een belangrijk thema in de gebeden van Rosj Hasjana:

Frankrijk heeft vrijdag opnieuw zigeuners uitgezet. Dit uitzetbeleid is bedoeld om hen uit zeer slechte levensomstandigheden te halen, aldus de Franse autoriteiten. Een vliegtuig met aan boord ongeveer 130 zigeuners vertrok van Parijs naar Roemenië. Iedere volwassene kreeg 300 euro mee en ieder kind 100.

Donderdag vloog al een vliegtuig met tientallen Roma naar Roemenië. Volgende week gaan nog honderden zigeuners het land uit. Diegenen die niet vrijwillig gaan, krijgen een bevel tot vertrek, waardoor ze binnen een maand moeten vertrekken zonder financiële vergoeding. Vorig jaar stuurde Frankrijk al ongeveer tienduizend Roma terug naar Roemenië en Bulgarije.

In Frankrijk geldt een speciale regeling die kort voor de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU in 2007 is ingevoerd. Daardoor moeten Roma drie maanden na aankomst in Frankrijk een verblijfsvergunning aanvragen, of vertrekken. Het hele bureaucratische proces rond de vergunning kan maanden duren. In die periode zijn de zigeuners illegaal in Frankrijk en kunnen ze dus elk moment het land uitgezet worden. De bepaling was het werk van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en huidige president Nicolas Sarkozy ...

Tja, ik hoor niet zo veel protesten hierover in de Europese Unie, of ik heb niet goed opgelet. Dries van Agt en Gretchen D. hebben zich hier nog niet op geworpen, maar ik raad u wel aan genoeg camembert en Franse wijnen in te slaan want een boycot van Franse producten ligt zo op de loer (uw Franse vriendin hoeft uiteraard niet weg) ...

Maar ff serieus: te gek voor woorden toch? Nog maar 70 jaar geleden werden Sinti en Roma afgevoerd 'nach Osten' als inferieur menselijk materiaal. En denk niet dat ze het in andere landen zo veel beter hebben. In Hongarije bijvoorbeeld heerst recentelijk grote afkeer en haat tegen zigeuners, ingegeven door oplevend nationalisme met een racistisch, xenofoob en antisemitisch tintje. Blijkbaar zijn we hardleers. En het feit dat je dan als een van de eerste in Europa een metrostelsel hebt, mineraalwater drinkt, en leuke kazen en parfum hebt, maakt je blijkbaar niet minder xenofobisch ... Frankrijk heeft daar natuurlijk wel een rijke traditie in, van xenofobie tot antisemitisme ...

Op de website van het NIK lees ik in een Rosj Hasjana-stuk van rabbijn R. Evers de volgende woorden:

Alle Menschen werden Brüder!

Maar Rosj Hasjana symboliseert tevens de eenheid met de hele Schepping. Uit de hoorn van een ram klinkt het levensverlangen van alle schepselen van hoog tot laag. De boodschap van de sjofar is een gevoel van eenheid. Het is uiteindelijk de Eenheid van G’d, die ons bindt en waarop wij ons richten op Rosj Hasjana. De gebeden spreken van "ieder schepsel, dat beseft dat G'd hem schiep". "Agoeda achat" – dat Ene dat ons allen verbindt en waarin wij allen gelijk zijn.

Ik sluit mij van harte bij deze universele boodschap aan. Nu is het alleen nog even wachten op de verklaringen van het CJO/NIK, de PKN, de Raad van Kerken, Pax Christi en andere NGO's die een petitie zullen aanbieden aan de Franse ambassade waarin ze wijzen op het 'merkwaardige' uitzettingsbeleid van de Fransen ...

Voor maatschappij-kritische Rosj Hasjana-kaartjes van de kunstenares Orit Arif, zie http://www.notes.co.il/arif/47791.asp

Sjana Tova!

PS:
Afgelopen dinsdag stond in het Europees Parlement nog een debat geplanned over de situatie van de Roma in de EU.

7 + 3 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.