Als kind keek je in sjoel natuurlijk vooral uit naar twee dagen: Poeriem en Simchat Tora. Maar omdat ik niet van verkleden hield, keek ik toch vooral uit naar Simchat Tora. Wat een bergen snoep kreeg je toen nog ... Natuurlijk waren er volwassenen die met een mandarijntje of groene appel bij de ingang van sjoel ons van het snoepen af probeerden te krijgen, maar die negeerden we natuurlijk. We waren grootgebracht met sprookjes, en dus gewaarschuwd voor heksen met appels! In die goede oude tijd waren er ook altijd sjoelbezoekers die niet-kosjer snoep uitdeelden, uit onwetendheid. Dat leidde bij ons als minderjarigen onder de bar-mitswa leeftijd uiteraard tot religieuze dillema’s – To eat or not to eat, that’s the question. Dilemma’s die overigens nooit zo heel lang duurden ...
Een ander dilemma in die tijd was of je thuis wél of geen tv had. Op het Cheider, waar ik toen op zat, liep een soort spirituele scheidslijn tussen de mensen die wel een tv thuis hadden staan, en die er geen hadden (maar dan soms wel bij mij kwamen kijken ...). Televisie was Satan of afgodendienst, zeiden sommigen toen. Kwatsj vond ik toen, en ook later nog, toen ik al puberend uren voor dat ding doorbracht. Nu ik inmiddels de leeftijd des onderscheids ben gepasseerd – 40 jaar in het jodendom – denk ik er wat genuanceerder over. Helemaal ongelijk hebben die tegenstanders van destijds niet, gezien de soms bedenkelijke programma’s op dat scherm. Heel gezond voor je zal dat vast niet zijn. Maar, je kunt alles ten goede en ten kwade gebruiken – hoewel je ook weer niet naïef moet zijn om te denken dat mensen al vanzelf het goede kiezen ... Marktwerking lijkt me in deze ook niet het juiste morele kompas.
Inmiddels zijn er steeds meer aanwijzingen dat tv wel degelijk invloed op je heeft. Ik schreef al eerder over de negatieve invloed van veel tv-kijken op jonge kinderen. Maar, warempel, men vond ook invloed van media op volwassenen (aldus rabbijn nu.nl):
Enfin, lees het hier zelf ff verder. Als dit al geldt voor de geschreven media kal wechomer – des te meer – voor de tv, waar slecht nieuws, thrillers, geweld en andere sores altijd gretig aftrek vinden.
Wat ook Satan is volgens sommige rabbijnen in Israël, is de smartphone. Nu moet u mij niet exact het verschil vragen tussen een iPod, iPhone, smartphone en zo, want ik bezit deze niet (heb ook geen TomTom ...). Het blijkt een soort trend te worden om in het openbaar smartphones te vernietigen, tijdens een religieuze bijeenkomst. Maandagavond zou uitgaande Jom Tov, tijdens het dansen na de uitgaande feestdag (Hakafot Sjeniyot), een jongen aangezet zijn om zijn smartphone in het openbaar doormidden te breken. U kunt dat hier bekijken, op de site van Yedijot Acharonot, ook als u geen Hebreeuws verstaat. Een paar centimeter naar beneden scrollen en gewoon op de man met de baard en microfoon drukken.
Echt vrolijk word je er niet van. De jongen wordt eerst door de rabbijn een zegen gegeven, dat hij spoedig zal huwen. Vervolgens reciteert hij teksten over afgodendienst die uitgeroeid moet worden en zo. De rabbijn is overigens geen onbekende rabbijn: rabbijn Tzadka, hoofd van de prestigieuze sefardische Porat Josef-jesjiva in de Oude Stad van Jeruzalem. Voor de liefhebbers hier ook nog foto’s van een dergelijke bijeenkomst met een andere rabbijn, waarbij een telefoon met hamer aan stukken wordt geslagen.
Wie oproept tot het kapotmaken van spullen, gaat vaak over naar levende zaken. Vandaar dat het mij niet verbaast dat hij later een vers citeert waarin staat dat Gods vijanden vernietigd moeten worden, zoals ook de smartphone eerder brak.
Op de valreep van deze column / dit blog nog even een leuk bericht (bron: nu.nl):
De groeiende obsessie voor het apparaat zou zelfs resulteren in een chronisch slaaptekort. Dit blijkt uit onderzoek onder meer dan 2.000 jongvolwassenen onder de leeftijd van 25 jaar.
Een op de tien telefoonbezitters wordt ’s nachts wakker om te kijken of ze een nieuw bericht hebben ontvangen, zo schrijft Daily Mail. Ook voordat ze naar bed gaan checken ze hun telefoon.
Sjabbat sjalom en slaap lekker.
