Enkele jaren geleden had ik hem voor het eerst aan de deur – een ambtenaar die iets met afval deed in onze gemeente. We hadden ons huisvuil verkeerd aangeboden. Beleefd hoorde ik een praatje aan over de vier vuilstromen die onze gemeente kende en de bijbehorende procedures. Dat herhaalde zich nog een keer tot we een boete kregen en toen was het weer afgelopen. Toen kwam ik hem een tijdje tegen in de stemlokalen: blijkbaar namens de gemeente om te kijken of een-en-ander wel helemaal kosjer verliep. En af-en-toe in een busje met het gemeentelogo, scharrelend langs de weg, de plantsoentjes bekijkend.
Vorige week zag ik hem echter in het winkelcentrum. Hij zag er anders uit – imposanter, dikker misschien? Wat was er veranderd? Na enkele keren goed gekeken te hebben, wist ik het: de man droeg nu een uniform dat sprekend op dat van de politie leek. Alleen stond er nu op de schouderepauletten ‘handhaving’ gedrukt. Om zijn middel bungelde een riem met holsters waarin ik pepperspray, handboeien en nog wat andere zaken zag zitten – volgens mij in ieder geval een zaklantaarn. Leuk hoor, die verschillende facetten van het werk van een ambtenaar, maaaaarrr kan hij ons opeens in de boeien slaan of pepperspray in de ogen spuiten als wij iets doen dat hem niet bevalt? Vindt hier niet een soort privatisering van toezicht plaats die eigenlijk de politie toebehoort? Met handboeien beneem je iemand de vrijheid en met pepperspay kun je hem lelijk irriteren (misschien zelfs blijvend oogletsel toebrengen). Het ligt in het verlengde van de controleurs in het OV waarvan eigenlijk ook onduidelijk is hoe ver hun bevoegdheid gaat en of die onder toezicht en controle staan. Mij verbaast het dan ook niet dat juist dit soort handhavers in het grijze gebied óf zelf slachtoffer wordt van geweld van burgers in de uitvoering van hun taak, óf zelf het onderwerp is van klachten wegens wangedrag.
Met het geweldsmonopolie dat alleen de staat heeft moet je uiterst zorgvuldig omgaan. De uitsmijters bij allerlei horeca-aangelegenheden maken soms ook gebruik van geweld terwijl onduidelijk is hoe gerechtigd dat was. Hebben we hier nu te maken met sommige vechtsportbeoefenaars die staan te popelen om hun theoriekennis in praktijk te brengen om vervelende burgers? Is er iemand die dat controleert of toetst? Ooit hoorde ik eens een bewaker in een disco in geuren en kleuren vertellen hoe hij en zijn maten een vervelende bezoeker pakten en hardhandig aanpakten. Ik kreeg de indruk dat ze het niet zo erg vonden om geweld te gebruiken (understatement).
In de eerste decennia na WOII werden er allerlei sociaal-psychologische onderzoeken gedaan als reactie op de nazi’s en het fascisme. Bestond er zoiets als de facistoïde persoonlijkheid? Adorno vond van wel en ontwikkelde de F-schaal. We kennen natuurlijk ook de Milgram–experimenten waarin gewone mensen vrolijk doorgingen met het toedienen van hoge voltage schokken aan proefpersonen onder het mom van de wetenschap. Wat bleek: het effect werd sterker als de onderzoeker een witte jas droeg – ook een soort uniform dus ... Andere onderzoeken deelden groepen vrijwilligers op in ‘gevangenen’ en ‘bewakers’. Op een gegeven moment werd dit experiment gestopt omdat het niet-ethisch werd en omdat de bewakers – met hun bijbehorende uniformen – rare dingen gingen doen. Niet zomaar uniformen uitdelen en bijbehorende parafernalia denk ik dan ...
Het aangekondigde onderzoek naar de privatisering in ons land door de Eerste Kamer lijkt me prima – wat mij betreft 10 jaar te laat. Of is dit het antwoord van de belofte van rechts om 3000 extra agenten op straat te zetten die er natuurlijk niet zijn. “Alsof ie even een blik met extra agenten opentrekt” – grapte al een Nederlandse komiek in de jaren 80 van de vorige eeuw. Want we moeten ons natuurlijk vooral onveilig voelen. Daar heeft de politiek (vooral rechtse, maar niet alleen) baat bij.
Maar o ironie – er blijkt helemaal geen rechtstreeks verband te zijn tussen het aantal feitelijke misdrijven en het gevoel bij de burgers. Sterker nog: uit sommige onderzoeken bleek dat hoe meer zichtbare maatregelen er waren hoe GROTER het gevoel van onveiligheid werd. Zo van: Als er zoveel camera’s hangen dan zal het wel echt zo erg zijn... Leuke spiraal.
Ik citeer even uit het advies van de Raad voor het openbaar bestuur (ROB) uit De Telegraaf van 24 januari:
De raad stelt vast dat Nederland behoorlijk veilig is, maar dat de burger dit niet altijd zo beleeft. Veel mensen hebben last van gevoelens van onveiligheid. “Meer toezicht, nieuwe procedures, organisatieveranderingen in de richting van een nationale politie: het zijn oplossingen voor gevoelens van veiligheid die geen soelaas bieden.”
(...) Simpelweg harde maatregelen verkondigen en het blijven tamboereren op onveiligheid, daar wordt het gevoel van veiligheid niet groter van.
Nee, vandaag zult u niets meer van me horen over brandjes in Nigtevecht of watergordijnen in Brugge vanwege gaslekken. Dat moet u allemaal maar zelf lezen (en weten ...) Wel las ik een interessant Wikileaks-bericht (De Pers 25 januari):
Israël wilde een deel van zijn Arabische onderdanen naar een Palestijnse staat verplaatsen als onderdeel van een vredesregeling met de Palestijnen. Dat blijkt uit gelekte documenten die dinsdag zijn gepubliceerd.
Tja. Wat vonden die Arabische onderdanen daar zelf van, denk je dan? Maar ach – bevolkingspolitiek wordt ook in Den Haag bedreven:
Den Haag moet de komende jaren minder kansarmen toelaten als nieuwe inwoners. Dat bepleit de Haagse VVD in een dinsdag verschenen nota over integratie. Aan nieuwe inwoners moet de gemeente eisen gaan stellen. Zo moet er een minimuminkomen gaan gelden. Ook mogen mensen niet in Den Haag komen wonen als ze in aanraking zijn geweest met de politie vanwege bijvoorbeeld drugscriminaliteit, geweldsdelicten of het veroorzaken van overlast.
De rest kunt u hier lezen.
Het heeft wel wat, zo’n soort “pale of settlement” in ons eigen vertrouwde Holland. Kijk en hoor (en huiver?) de profetische Tegenpartij van Jacobse en Van Es met hun voorstel om Nederland in 20 provincies in te delen: De Grieken op de Waddeneilanden – “dat heet nu Grieksel”, de Molukkers op de Veluwe, de Turken in Drente “dat heet nu Turkenburg”...
En tja, wat gebeurt er na de revolutie in Tunesië? In Egypte gaat het er vooralsnog hard aan toe. Ik citeer uit Trouw van vandaag (27-01-2011):
De straten van Caïro waren nog nooit zo donker en leeg. Een overmacht aan politie controleert elke zijstraat en steeg die door de demonstranten kan worden gebruikt om te vluchten.
(...) Na ruim vier jaar als verslaggever in Egypte ken ik het klappen van de zweep. De vele demonstraties die ik als journalist door de jaren heen heb bijgewoond eindigden zonder uitzondering met een extreem gewelddadige reactie van de politie. Maar met de geweldsuitbarsting van de politie tijdens de demonstraties in Caïro op Politiedag, de twee jaar geleden ingestelde feestdag om meer begrip voor de politie te wekken, werd een nieuw dieptepunt bereikt.
(...) Zonder waarschuwing werd de menigte bestookt met traangas en rubberen kogels. De politie hakte lukraak in op de vluchtende mensen, waarbij niemand werd gespaard. Achter de linies van de politie stonden knokploegen klaar – gemene jonge jongens van eenvoudige komaf – met bakstenen om de demonstranten te bekogelen.
De demonstranten die zich verzetten werden de gangen van het metrostation in gesleept en buiten bereik van de camera’s afgetuigd door groepen agenten. Er werden enkele honderden mensen gearresteerd, waarvan de meeste na een flink pak rammel in de woestijn werden gedumpt.
Zo, en nu eens kijken of er ook linkjes worden gelegd met gedrag van de nazi’s en zo (lijkt Caïro niet verdacht veel op het ghetto van Warschau of een concentratiekamp etc. etc.) – de o zo populaire maar verfoeilijke vergelijking die opduikt wanneer Israël weer eens iets fout doet ...
Tot slot nog een link naar een artikel in Ha’aretz over de ontluisterende financiële positie van zo’n 60.000 sjoa-overlevenden in Israël dat overigens ook in Ma’ariv en Yediot stond.
Uiteraard zult u daar op www.nik.nl nooit iets over lezen, want die hebben andere prioriteiten. Zoals: Karel van Oordt, oprichter van de Nederlandse organisatie Christenen voor Israel, ontving deze week een bijzondere onderscheiding. Reden genoeg om opperrabbijn Jacobs mee naar Israël te sturen voor de ceremonie ...
Ach ja, met de liberale Joden mogen we niet samenwerken maar met deze Christenen wel. Terwijl die er toch ook een merkwaardig gedachtegoed op na houden. In het verleden heb ik me daar eens in verdiept en het kwam ongeveer op het volgende neer: alle Joden moeten terug naar Israël, dan komt Jezus voor de 2e keer en zullen de Joden hem eindelijk aanvaarden. Een citaatje uit de Gebedsbrief (september/oktober 2009):
Het fysieke herstel van het volk is onlosmakelijk verbonden met het geestelijk herstel van het volk. Er is herstel en loutering, Ez. 36 en 37, oorlog en geweld, Ez. 38 en 39. Licht en duisternis gaan de confrontatie aan, maar de overwinning staat vast, Jezus Messias is Heer. Hij zal zich openbaren voor Israël en de volken. Wat een geweldig toekomstperspectief voor Israël en de volken.
Sjabbat sjalom!
