Wanneer u deze column leest zijn Soekot, Sjemini Atseret en Simchat Tora alweer voorbij. Ook dit jaar echter was het weer een opgave om de soeka ongeschonden door het Nederlandse klimaat heen te krijgen. Wind en regen zijn nu eenmaal niet echt goed voor een soeka … Want de zomer is bij ons eigenlijk al eind augustus, begin september voorbij – de jaren uitgezonderd dat er nog een mooie nazomer volgt. Hier geen geleidelijke overgang van zomer naar herfst, zoals in een mediterraan klimaat of het Midden-Oosten. Bij ons is het vaak al herfstachtig nog voordat het jaargetijde van de herfst echt is begonnen. Maar ja, het was natuurlijk een feest dat bedoeld was om in Israël te vieren en niet per se Nederland. Hoe zegt de Tora het ook alweer:
“Maar, op de vijftiende dag van de zevende maand, wanneer u de opbrengst van het land inzamelt, zult u zeven dagen het feest van de Eeuwige vieren; op de eerste dag zal er rust [Sjabbaton] zijn en op de achtste dag zal er rust zijn” (Wajikra 23:39).
In eerste instantie bedoelde men met “de opbrengst van het land” natuurlijk het land Israël.
Ook dit jaar was het dus weer de vraag hoe de dakbedekking – de sgach (die moet aan allerlei halachische eisen voldoen) – droog te houden. Hiervoor maak je dus nog een extra dak bovenop deze dakbedekking. De meeste Soeka-bezitters zullen dit tweede dak openen wanneer het weer dat toestaat en sluiten als het regent. Je blijft dan wel de hele dag open en dicht doen. En wat voor dak heb je eigenlijk op je sgach? Sommigen gaan voor absolute, honderd procent zekerheid en bouwen robuuste luikconstructies. Nadeel is dat die zwaar zijn en in sommige gevallen met meerdere personen open en dicht moeten worden gedaan. Je blijft dan de hele Soekot heen-en-weer sjorren en hijsen aan touwen.
Dan heb je de zeil-aanhangers die gewoon zeil over het dak heen spreiden. Nou ja, gewoon? Hoe maak je dat zeil vast? Wij leggen het zeil er gewoon overheen en verzwaren het dan met wat planken. Doorgaans prima, tot de windvlagen en regenbuien van vorige week toch te belastend bleken. Omdat alles plat ligt, verzamelt zich veel water op je dak dat dan instort en je mooie rieten matten mee naar beneden trekt, zo je soeka in.
Anderen houden van hellende vlakken en spannen het zeil schuin van boven over de soeka heen – vanuit een raam, vanaf een balkon of ander uitsteeksel boven de soeka. Nadeel: je houdt het niet droog binnen, omdat het blijft kieren aan de zijkant door het hellende vlak.
Na onze half ingestorte soeka bekeken te hebben, besloot ik jaloers naar de soeka van een overbuurman te kijken. Die had óók zeil plat over de soeka gespreid, maar die van hem was niet ingestort! Spiekend vanuit mijn bovenraam zag ik draden schuin omhoog lopen naar de pui toe. Ook meende ik wat draad of touwwerk in de randen of hoeken te bespeuren. In sjoel besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en het hem subtiel op de man af te vragen. “Hé, hoe doe jij dat met het zeil – waarom is dat niet weggewaaid of ingestort?” De man bleek een ingenieus systeem bedacht te hebben waardoor het zeil van boven, aan de zijkanten en hoeken vastgezet is – maar toch makkelijk te verwijderen. Met flessen vol water die als contragewicht aan de hoeken hangen (aan touwen) zal elke zuidwester op afstand worden gehouden. Maar goed, de man is dan ook een bèta …
Twee andere oplossingen voor dit netelige probleem werden me nog tijdens de kidoesj in sjoel aangereikt. “Golfplaat. Gewoon golfplaat gebruiken – dan heb je geen enkel probleem meer. Geen zeil – maar golfplaat”, verzekerde een bezoeker die het product aanprees alsof het om een tv-reclame ging. Een ander kwam met een verbluffend eenvoudige oplossing: gewoon je dakbedekking open laten tijdens de regen. Geen tweede dak erover, alleen bij storm. Zo simpel als maar kan. Geen waterplassen meer die zich op je zeil ophopen, geen instortend dak. En dat natte riet, de dunne latjes of takken zijn zo weer droog … echt! Dit jaar hebben we deze laatste optie naar tevredenheid uitgeprobeerd – a mechaje …
Verder vond ik op Internet nog de opblaasbare soeka voor u. Volgens de uitvinder goedgekeurd door de rabbijnen en op te zetten in 46 seconden. Maar of dit nu de authentieke soeka-sfeer geeft is de vraag… en waar is de lol gebleven van het zelf bouwen? Maar kijk zelf hier op het filmpje – even door scrollen naar beneden, op de tweede foto klikken.
Tot slot vond ik ook nog de overzichtelijke tabel hieronder die laat zien wat er gebeurt met een mens gedurende drie weken van feest.
Chag sameach!
