De aanslag in Tel Aviv van afgelopen woensdag is een zoveelste schakel in een keten van geweld. Liebermann heeft al aangekondigd harde maatregelen te treffen, dus een nieuwe geweldsspiraal zal niet uitblijven, vrees ik. Uiteraard zal het debat in Nederland er in zevenmijlslaarzen doorheen lopen. Het pro-Israël standpunt – uitgedragen door een ChristenUnie-aanhanger, Joodse BN-er of Joodse Gemeentebobo (rabbijn, raadslid en dergelijke) – zal hameren op zinnen als: ‘De Palestijnen willen de Israeli’s weg’ of ‘allemaal antisemieten en Joden-haters’. Uiteraard nemen we misschien even de Sjoa, de gehele Arabische wereld en ‘de’ islam mee. De Israëli’s willen uiteraard niets anders dan rustig in hun eigen land leven en zijn altijd bereid tot vrede.
Aan de andere kant zijn er de groteske Israël-critici die een vergelijking met de nazi’s of Zuid-Afrika uit hun hoge hoeden, een mouw of schoen toveren. Israël staat dan zo’n beetje voor alles wat fout is in de wereld. Met een beetje geluk volgen nog wat uitloopjes naar de vijandige taal in de Talmoed over de ‘Ander’, het buitenissige karakter van ‘het’ jodendom en de kwalijke kanten van zionisme: kolonisatie, discriminatie, racisme, kapitalisme. Zoiets. Pauw is met vakantie, maar ongetwijfeld is er wel ergens een media-programma te vinden waarin gokkies (tokkies kan niet meer, zegt Rutte) hun eenzijdige monologen en oneliners kwijt kunnen.
Uiteraard ligt de waarheid tussen beide uitersten in. Aan beide kanten zit een waarheid. Maar daarnaast poneren beide kanten ook ‘halve waarheden’ in verschillende gradaties. De tijd is er echter niet voor de nuance. Want dat hoort bij de ‘oude politiek’. Nee, de nieuwe politiek is er één van feitenvrije standpunten, generaliserende opmerkingen, oneliners en een verhard debat waarin alleen het eigen standpunt telt. Genoeg van de tolerantie, theedrinken en gedogen. Geen woorden maar daden, en meer van dergelijke bedenkelijke denkbeelden. Een betere samenleving krijg je daar uiteraard niet mee. Wel een meer gepolariseerde, zodat je altijd je gelijk kunt halen door naar het onredelijke gedrag van je tegenstanders te wijzen.
Met enige verbazing las ik het artikel in het NIW van vorige week (nummer 24) over Spanje en de teruggekeerde Joodse gemeenschap. In plaats van de nadruk te leggen op de bloei, kwam deze te liggen op antisemitisme en het gevaar van links. Nee, het zou nooit meer worden zoals het was. Alsof iemand van ruim 500 jaar oud, die de verdrijving in 1492 nog zelf had meegemaakt, geïnterviewd werd! In het voorbijgaan werd er nog even een parallel getrokken tussen de verdrijving van de Joden in 1492 uit Spanje en de hogere alija-cijfers uit Frankrijk van de laatste 2-3 jaar:
Is het écht vergelijkbaar? Een staats-edict waarin je gedwongen wordt om je te bekeren of anders te vertrekken, en een gekozen alija omdat er enkele aanslagen waren in Parijs waarbij Joden maar ook niet-Joden (en zelfs meer) werden vermoord. Bovendien bestaan er andere meningen over de aard van de Franse alija – lees bijvoorbeeld dit artikel in de Forward (The Real Reason French Jews Are Leaving France in Record Numbers), waarin onder anderen Daniel Benhaim aan het woord komt, de Franse directeur van de Jewish Agency. Wat blijkt: het zijn vooral de rijkere Joden die vertrekken uit delen waar nauwelijks antisemitisme is:
De vier Franse immigranten die volgens een artikel in de Engelstalige Yediot van grootschalige miljoenenoplichting en fraude worden verdacht, zijn waarschijnlijk niet uit angst voor antisemitisme naar Israël geëmigreerd.
Ook interessant is de totaal andere kijk van de ultra-orthodoxen op deze materie, zoals te lezen is in dit artikel in de Engelstalige Hamodia. Of je het ermee eens bent is natuurlijk een tweede …
Met Sjawoe’ot in aantocht zou je bijna vergeten dat de boodschap niet alleen over de Openbaring van de Tien Woorden gaat die via Israël aan de wereld werden gegeven, maar ook over een boodschap van eenheid. Bij de aanloop naar deze grote gebeurtenis lezen we (Sjemot 19:1-2):
Op de woorden ‘en Israël legerde zich daar tegenover de berg’ staan de rabbijnen stil bij het Hebreeuwse enkelvoud voor ‘legerde’. Zij concluderen dat anders dan alle andere legerplaatsen in de woestijn, waar tweedracht en strijd was, op deze ene plek eenheid heerste: ‘als één man, met één hart.’ Blijkbaar is een goede boodschap alléén niet voldoende – zonder eenheid en verzoenende taal lukt het niet.
Sjabbat sjalom en chag sameach!
