Het hoofd koel houden ...

Leo Mock z”l

vrijdag 8 juli 2016

Toen ik donderdagavond 24 juni ging slapen, leek alles normaal: het Brexit-kamp zou verliezen, leek het, en alles was weer okay. Vrijdagochtend wreef ik mijn ogen nog eens uit – had Brexit écht gewonnen? Bizar haast, omdat het de gewone man helemaal niet gaat helpen. In de uren die volgden, verdampten tientallen miljarden euro’s door de vrees voor de gevolgen van Brexit. Een soort zichzelf vervullende profetie: door de angst verkopen veel mensen hun aandelen of andere beleggingen, waardoor de koers inderdaad zakt, waardoor opnieuw weer anderen zo snel mogelijk van hun beleggingen afwillen, et cetera. Wonderlijk hoe kwetsbaar onze economie en ons monetaire systeem zijn voor irrationele emoties. Men zou toch beter moeten weten.

Wat volgde was weer het bekende doemdenken dat zich al vaker heeft voorgedaan: politici en opiniemakers (één opinietje mét, alstublieft!) die het hebben over het begin van het einde, het licht gaat uit in Europa, diepe recessie enzovoorts. Terwijl er eigenlijk niet zo heel veel aan de hand is. Tuurlijk, die EU is wat overhaast gegaan, en vaak over de hoofden van mensen heen. Maar het was een raadgevend referendum, weten we nog?

Nou ja, niet zo heel veel aan de hand … De jaren Thatcher hebben er op sociaal-economisch vlak ingehakt en de middenklasse kapot gemaakt. In de week erna bleek hoe verdeeld (en xenofobisch) het nu nog Verenigde Koninkrijk eigenlijk is. De ene politicus na de andere aan linker- en rechterzijde vertrok. Zelfs de twee kopstukken uit het Brexit-kamp – Johnson en UKIP-leider Nigel Farage – vertrokken. Farage wil zijn leven weer terug, anderen willen graag hun baan weer terug, denk ik dan. Of de banen die deze Brexit-grap het UK gaat kosten. In het Europarlement was het niet veel beter. Juncker was boos, zo boos dat hij weigerde Engels te spreken. De Fransen wilden ondertussen het Engels afschaffen als werktaal van de EU. Wat dichter bij huis noemde Guy Verhofstadt de beide Brexit-afhakers ‘ratten die het zinkende schip verlaten’. Het CDA wil zo snel mogelijk dat Brexit een feit wordt – ‘quick and dirty’.

Toe maar. De chaos met chaos bestrijden, gekte met gekte beantwoorden, emoties met emoties proberen te doven, het werkt niet – zoals ook het flirten met populisme niet helpt om dit te bestrijden. Je geeft negatieve processen juist eerder een duwtje in de rug. Het hoofd koel houden en je niet gek laten maken zijn betere strategieën …

En alsof het allemaal niet gek genoeg is, is er ook nog hoogleraar psychologie Jan Derksen (VU). Deze psycholoog pleit ervoor om onze agressie wat meer te uiten. Geef hooligans een vechtveldje, was zijn suggestie die meteen overal in de media werd opgepikt. Het probleem volgens Derksen: we kunnen niet goed meer omgaan met negatieve emoties, en al helemaal niet met agressie. We zijn ‘affectfobisch’. Scholen reageren overbezorgd op elke uiting van agressie, halen bij vechtpartijen politie en HALT erbij. Nu hééft Derksen een punt dat we aan het doorslaan zijn naar het ontkennen en onderdrukken van negatieve emoties. Maar hij slaat zelf door met zijn georganiseerde vechtveldjes en pleidooi voor vechtpartijen op school. Ik citeer uit het AD:

Zijn onorthodoxe voorstel: richt bij risicowedstrijden op een afgelegen plek een 'vechtveld' in waar relschoppers elkaar zonder inmenging van anderen te lijf kunnen … jonge mannen … zitten vol testosteron en vechtlust, dat is biologisch bepaald, dat moet eruit. En knokken ze niet op zo'n door de overheid aangewezen veld, dan vindt het geweld op een andere plek zijn uitweg. En ja, er kan een dode vallen maar dat zal een goede leerschool zijn. Die mannen hebben na één keer waarschijnlijk genoeg … En dus moeten ouders er maar aan wennen dat kinderen elkaar op het schoolplein af en toe een bloedneus slaan: niks aan de hand, gewoon gezond.

Ondertussen woedt in de VS de verkiezingskoorts nog voort. Een tweet van Trump wekte bij sommigen veel verontwaardiging omdat die mogelijk antisemitische stereotiepe beelden zou propageren. Trump zelf ontkende de antisemitische strekking van zijn tweet. We hebben het dan over deze tweet, waarop een afbeelding van Hillary Clinton, met op de achtergrond dollarbiljetten en een rode ster met daarin de tekst: ‘most corrupt candidate ever’. Maar die rode ster is dat niet gewoon een Davidster? En de combinatie geld, Davidster en een beschuldiging van corruptie en zo – is dat wel helemaal kosjer? Dana Schwartz vond van niet en schreef er een open brief over in de New York Observer.

Deze hele affaire maakt echter duidelijk dat er – in mijn ogen – een ongewenst Joods geurtje rond Trump hangt. Schwartz richt haar pijlen namelijk op de schoonzoon van Trump, Jared Kushner. Inderdaad, orthodox-Joods, vastgoedhandelaar en getrouwd met Trumps dochter Ivanka, en een soort adviseur van Trump. Ivanka werd Joods door een bekeringstraject dat zij bij de modern-orthodoxe rabbijn Haskel Lookstein volbracht.

Maar laat daar nu net weer in Israël discussie over zijn: is die Lookstein wel orthodox genoeg als rabbijn en zijn de door hem begeleide bekeringen wel geldig volgens het rabbinaat van Israël? Het rabbinaat van Petach Tikva had namelijk een bekering door Lookstein van een andere mevrouw afgekeurd omdat de rabbijn niet op de lijst zou staan van erkende bekeringsrabbijnen. Dat zou betekenen dat ook Ivanka’s bekering ongeldig zou zijn.

De hele Lookstein-affaire zou verder behandeld worden door het Hoger Rabbinaal Hof omdat die vrouw in beroep ging tegen de uitspraak van het rabbinale hof in Petach Tikva. Ondertussen heeft de Asjkenazische opperrabbijn Lau zijn steun uitgesproken voor Lookstein en diens bekeringen (verrassing?) Ondertussen was afgelopen woensdag een zitting van het Hoger Rabbinaal Hof waaruit echter geen beslissing volgde inzake het aangetekende beroep, hoewel de teneur lijkt om toch de bekeringen van Lookstein af te keuren. Donderdag 7 juli was er opnieuw een hoorzitting over de affaire in het Hoger Rabbinaal Hof in Jeruzalem, waarbij 200 mensen buiten protesteerden en hun steun betuigden aan rabbijn Lookstein en zijn conversies. Wordt vervolgd …

Tot slot: de bever is weer helemaal terug in Nederland, vooral in Limburg. In zulke groten getale (600 bevers?!) dat over probleembevers wordt gesproken … Lees het artikel in de Volkskrant en let op het jargon: ‘draagvlak onder de bevolking’, ‘probleemgevallen’, ‘verblijfplaats’, ‘bevers opnemen’, ‘re-integratie’, ‘bevervisie’, ‘beverprotocol’, ‘diversiteit’, ‘herplaatsing’. Hm, waar doet dit me toch aan denken?

Sjabbat sjalom!

8 + 3 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.