Hoe kwam je eigenlijk bij Crescas terecht?
"Door mijn werk als hoofdredacteur van joods.nl had ik al goed contact met Crescas, en toen ik kort na mijn zestigste verjaardag werkeloos werd, kon ik tijdelijk bij Crescas aan de slag. Op zeker moment opperde Channa Obstfeld, onze officemanager en rots in de branding, bij directeur Michel Waterman, die toen nog de nieuwsbrief samenstelde: “Misschien kun je Raya vragen je dat werk uit handen te nemen.” Dus toen Michel me de nieuwsbrief aanbood, was dat een geschenk uit de hemel: ik wist de weg op internet en binnen Joods Nederland, kon goed met de computer overweg en had ervaring met journalistiek schrijven. Ik heb een tijdje voor het NIW interviews gemaakt en daarna ook voor Hakehillot, de periodiek van de NIHS, tot die werd opgeheven. De nieuwsbrief past me als een handschoen, en ik vind het geweldig dat ik de vrijheid heb gekregen hem vorm te geven. Bovendien blijf ik in dit werk zelf voortdurend leren: dat is een van de redenen dat ik het zo leuk vind! Onderzoek doen en graven naar de achtergronden van de feiten…, daar geniet ik van."
Welk nieuwsbrief-item mag er nooit en te nimmer uit wat jou betreft?
"Het boekennieuws!"
Wat is je favoriete nieuwsbrief-item?
Na lang nadenken: "Ik vind het té moeilijk, het is allemaal op een eigen manier belangrijk, mooi en boeiend. Ik lees veel en wil graag dat wat ik schrijf ook klopt. Ik zoek alles tot in de puntjes uit en lees me goed in, want ik vind precisie en juistheid in de journalistiek cruciaal. Woorden vinden voor hetgeen je wil communiceren, is een uitdaging die nooit verveelt, zelfs als ik, maar dat gebeurt zelden, een keer wat minder inspiratie heb."
Waar doe je je inspiratie op?
"Het klinkt misschien raar, maar die komt voor een groot deel voort uit mijn eigen nieuwsgierigheid. Die brengt me op de meest uiteenlopende plekken en daar raak ik dan weer enthousiast van. Wat heb ik een mazzel dat ik werk heb waar ik al die opgedane kennis én mijn betrokkenheid kwijt kan.
Of er onderwerpen zijn die me niet prikkelen? Sport, dat is aan mij niet besteed. Misschien komt dat wel door de competitieve component, en het nationalistische element in de sport, dat steeds sterker lijkt te worden, staat me tegen. Misschien ook wel de onbescheidenheid, dat borstkloppen, zelfs als er verloren is."
Hoe ga je om met deadlines?
"Als ik op donderdag iets binnenkrijg dat van toegevoegde waarde is, terwijl de nieuwsbrief eigenlijk al klaar is, maakt dat me niets uit, dan moet het erin. Ook deadlines zijn tot op zekere hoogte rekbaar!"
Wat vind je van tips die de lezers je mailen?
"Geweldig natuurlijk! Ja daar ben ik juist blij mee. Ik vind het heerlijk als de lezer betrokken is. Blijf mij aub tippen! Ze komen alleen helaas te vaak nog op de kantoormail van Crescas terecht. Dit gesprek geeft me de kans nog maar eens te vragen om alles wat voor de nieuwsbrief interessant of belangrijk is, rechtstreeks naar [email protected] te sturen.
Ik wou dat ik alles wist wat er in Joods Nederland gebeurt, want ik ben ook een ‘rupsjenooitgenoeg’ Ik ga zelf actief op zoek naar activiteiten en evenementen, maar kan daarbij zeker wel hulp gebruiken."
Wat geeft jou het meest voldoening aan dit werk?
"Het creëren, iedere week opnieuw, van een evenwichtig en gevarieerd aanbod. Ook het schrijven van de stukken, het speuren en vinden en dan iedere keer weer het eindproduct op vrijdagochtend. En last but not least: de positieve feedback!
Een mooi moment waar ik met heel veel genoegen op terugkijk, was de Henriette Boas Prijs die Crescas in oktober 2013 ontving voor de website én de nieuwsbrief. Dat was een enorme erkenning voor mijn werk."
Wat brengt het jodendom jou?
"Het jodendom zet me aan het denken, zonder dat ik religieus ben. Je kan de Tora bijvoorbeeld lezen als een aaneenschakeling van menselijke dilemma’s; fascinerend om te overdenken, toch? Jodendom raakt ook aan mijn nieuwsgierigheid. Mijn credo in het leven is: ‘Als je niets weet, kun je ook niets vragen’. Eind 1998 werd me duidelijk dat ik Joods moest zijn. Maar ik weet het pas zeker sinds ik in juni 2015 mijn vader Mordechai heb gevonden en weet dat ik een grote Joodse familie had. Het voelt goed te weten dat ik nu een plek heb in die enorme keten. En nu ik dít weet, kan ik vragen stellen. Als er iets Joods is dan is het wel het voortdurend vragen blijven stellen! En gek genoeg heb ik dat mijn hele leven gehad. Door mijn werk voor Crescas kan ik nu een persoonlijke inhaalslag maken, en in ontwikkeling blijven."
Raya wil er nog wat aan toevoegen: "Ik ben een gelukkig en tevreden mens. Ik prijs me gelukkig met het leven dat ik heb, met de liefste partner die ik me zou kunnen wensen, mijn bijzondere zonen en hun partners. Dat er zoveel rust in mijn leven is gekomen de laatste jaren, dat ik enorm kan genieten van allerlei kleine dingen. Een babyolifantje in Artis bijvoorbeeld, ook dat is een groot geluk."
Hoe ziet de Nieuwsbrief er in 2020 uit?
"Ik kan het niet zo snel verzinnen, maar ik kan me voorstellen dat de interactiviteit dan groter is. Dat de nieuwsbief toegang biedt tot een platform bijvoorbeeld, en ik als de spin in het web zit. Ik vind het een uitdaging om in beweging te blijven, nieuwe items op te zetten en het interactieve karakter te ontwikkelen. Ik ben met een nieuw idee bezig, daar ga ik het binnenkort met je over hebben."
Wie ontvangt de NB nu nog niet, maar zou hem wel moeten ontvangen?
"Voor politici zou het interessant kunnen zijn, omdat het een ander gezicht van Joods Nederland laat zien dan doorgaans in de media verschijnt. Een veelzijdiger beeld. Er gebeurt veel op Joods gebied; we zijn meer dan de politieke en religieuze woordvoerders naar buiten brengen. Zoveel meer!."
Waar verheug je je het meest op in 2017?
"Ik word van de zomer oma! Mijn eerste kleinkind is op komst. Waar ik me het meest op verheug? Ik was als moeder zelf heel gelukkig, en er zijn weinig dingen die me zo gelukkig kunnen maken als het geluk van mijn kinderen. Dat ik dat van dichtbij mee mag maken, vind ik heel bijzonder. Ik wil graag een echt betrokken oma worden en ik zie enorm uit naar het mogen delen in dat grote geluk."
Wat doe je als je niet bezig bent de NB?
"Ik lees, ik ben bezig in de keuken, ben een huismens, geniet van onze kat Fien en de balkon-oase op vijfhoog. Ik ben weer aan het breien en ik zit op klassiek balletles. Voor Artis ben ik vrijwillig rondleider. Stilzitten is niets voor mij, maar omdat ik met pensioen ben sta ik mezelf toe om af en toe het tempo wat te vertragen en mijn tijd te verkwanselen, heerlijk!."
Je bent bijna jarig … 70, een mijlpaal. Voel je je 70?
"Ik word 70 omdat ik in 1947 geboren ben. Het is wat abstract voor me, ik heb geen idee hoe ik me zou moeten voelen. Maar het is een mooie leeftijd, en een goeie aanleiding voor een feestje! Lichamelijk ben ik behoorlijk fit, en geestelijk nog fitter. In mijn familie wordt men heel oud, dat zou in mijn geval ook weleens zo kunnen zijn.
Mijn grootste wens voor mijn verjaardag is dat mijn kleinkinderen op kunnen groeien in een mooie, deugende, harmonieuze wereld. De rest is luxe."
