In de Crescas-nieuwsbrief van 13 juli uitte Harry van den Bergh zijn zorgen over Israël. Zorgen, volgens deze gewaardeerde Crescas-columnist, voortvloeiend uit een verwijtbare vorm van politiek en religieus extremisme die de grondslagen doen schudden.

De grondslagen hebben inderdaad geschud in Noord-Israël. Daar was vorige week een aardbeving. Geen ernstige, maar toch. Langzamerhand – veel te laat – beginnen de verantwoordelijke ministeries zich eindelijk zorgen te maken over deze Afrikaans-Aziatisch scheur in de aardkorst. Plannen worden gemaakt om zo snel mogelijk aanpassingen uit te voeren die huizen en/of appartementen betere bescherming tegen deze natuurlijke calamiteit moeten geven.

De zorgen die onze columnist voor het voetlicht brengt, verdienen, ondanks het bovenstaande, natuurlijk wel een verduidelijking. Deze column is feitelijk een beetje mosterd na de hot pastrami, maar misschien leert het ons niet direct in de paniek te schieten en allerlei extreme meningen te uiten voordat we een duidelijk en compleet beeld hebben.

Een van zijn aandachtspunten was de nieuwe ontwerpwet Nation State, waaruit zou blijken dat “uitsluitend Joden in een dorp worden toegelaten.” Ik citeer: “De gedachte alleen al is een ramp van formaat en in volledige tegenspraak met de waarden die de stichters van de staat formuleerden. In gewone taal heet zoiets apartheid.”

Als je het zo leest, krijg je het direct toch wel een ietwat benauwd. Maar niets is zoals het lijkt. Afgezien van het feit dat deze ontwerpwet inmiddels onder andere op dit punt door Netanjahoe ietwat is aangepast, is het misschien toch wel zinnig even naar de juridische achtergrond te kijken, alsmede deze wet ook in haar totaliteit te bekijken.

In de Israëlische politiek wordt in vergelijking met Nederland veel aandacht besteed aan de juridische basis waarop Israël mede is gebaseerd. Dat is logisch omdat de staat een ontstaansgeschiedenis heeft die nog maar erg kort is, maar ook omdat de legitimiteit van Israël in veel internationale fora wordt bestreden. Daarnaast heeft Israël (nog steeds) geen grondwet.

Kort na de Balfour-declaratie in 1917 vonden in 1919 onderhandelingen plaats tussen Chaim Weizmann als afgevaardigde van de zionisten en koning Faisal, afgevaardigde van de Arabieren. De resultaten van deze onderhandelingen werden mede opgenomen in de mandaatovereenkomst van de Volkerenbond in 1922 en daarna in 1945 bekrachtigd door de Verenigde Naties.

Een van de afspraken die deze onderhandelingen opleverde, was dat de zionistische beweging zou streven naar besloten Joodse gemeenten als een centrale doelstelling voor het oprichten van een Nationaal Tehuis voor het Joodse volk. Hiermee werd door de Israëlische regering van haar rechtsvoorgangers, volgens de regels van het internationale recht, dus het juridische recht, maar zelfs ook de plicht, verkregen om nieuwe gemeenschappen te bouwen die specifiek alleen Joodse inwoners hadden.

Hier zien we heel duidelijk dat de inmiddels gewijzigde ontwerpwet op dit punt niets meer bevatte dan een internationaal geaccepteerde regel.

Deze wet is voor een belangrijk deel gestoeld op de Onafhankelijkheidsverklaring van 1948.
Het is een wet die een aantal karakteristieke kenmerken van de staat Israël opneemt in de wet. Vergelijkbare karakteristieke nationalistische kenmerken zijn door vrij veel EU-lidstaten in hun constitutie opgenomen. Deze kenmerken, zowel in Israël als in die diverse EU-staten zijn niet discriminatoir noch vertonen ze een zweem van apartheid.

Het principe van gelijke rechten voor alle burgers, Joden en Arabieren, mannen en vrouwen, in de staat Israël is en blijft onaangetast. Wie anders beweert, is de zoveelste producent van Fake News.

Een ander pijnpunt van mijn geachte opponent zijn de commentaren van Ruth Ginsburg. Zij pleitte gedurende haar bezoek aan Israël voor een gelijke behandeling van de diverse Joodse religieuze denominaties. Met alle respect voor mevrouw Ginsburg, maar een dergelijke opmerking, zonder die met argumenten te staven en zonder over de consequenties na te denken, is wat mij betreft een niets zeggende losse flodder.

Israël bestaat, om het maar voorzichtig te zeggen, uit een uiterst gecompliceerde samenleving. Een groep mensen, afkomstig uit bijna allemaal niet democratische landen, die ondanks alles een democratische regeringsvorm heeft geïnstitutionaliseerd. In zo’n samenleving, met de religie als toetje er bovenop, verloopt niet alles conform onze wensen.

Maar als er een keer iets is dat ons niet helemaal bevalt, moeten we toch vermijden meteen moord en brand te schreeuwen.

Meestal komt het wel op zijn pootjes terecht!